Zobacz temat
www.kepnosocjum.pl :: Kępno i okolice :: Gmina Bralin
 Drukuj temat
Kronika szkoły w Nowej Wsi Książęcej
admin23
#1 Drukuj posta
Dodany dnia 24-10-2008 21:14
Postów:
Data rejestracji: 01.01.70

Nowa Wieś Ks. w pow. Sycowskim, jest dopiero w XV wieku historycznie znana. Ta wieś według ustnych podań w dawniejszych czasach nie była tu gdzie obecnie się znajduje, ale na małym wzniesieniu w południowym kierunku gdzie obecnie gospodarskie ziemie są. Nazywała się wówczas Stara Wieś. Dopiero w XVI wieku była na tym miejscu gdzie się obecnie znajduje i otrzymała nazwę Nowa Wieś.

A dlatego że należała do książęcego dodano Książęca. Mieszkańcy byli katolikami i postanowili sobie kościół z drewna pobudować. Mieszkańcy którzy do kościoła należeli, musieli już od dawnego czasu zatrudnionego tutaj księdza opłacać. Po trzydziestu latach ten pierwszy kościół się spalił a także budynek mieszkalny i gospodarczy. Po kilku latach wszystko szczęśliwie zostało odbudowane. Cholera która w tym czasie na Śląsku panowała pochłonęła i tutaj bardzo dużo ludzi i także zatrudnionego tutaj księdza. Z powodu wielkiego braku duchownych został nasz kościół jako filia kościołowi parafialnemu w Trębaczowie przydzielona.

Także szkoła została w tym czasie zbudowana. Na początku XVIII wieku miał Proboszcz ksiądz Jurczyk z Trębaczowa w Nowej Wsi szkołę założyć. On również troszczył się o budynek szkolny. W tym czasie było 30 uczniów a nauczycielem był wówczas Bartłomiej Reiman. On też z pomocą dziedzica dworu w Nowej Wsi hrabią Von Dohna zbudowali mały budynek szkolny z drewna, w tym miejscu gdzie dzisiejsza szkoła stoi.

Pierwszy nauczyciel w Nowej Wsi nauczał ok. 40 lat. Po nim uczył jego syn Jakub. Po pewnym czasie został wysłany na pół roku do Wrocławia w celu dokształcenia - nie był muzykalny, organistą w tutejszym kościele był nauczyciel Jan Orszulak z Trębaczowa. Zatrudniony tutaj nauczyciel otrzymywał 50 mark w gotówce, 9 klapten ? drzewa opałowego, 12 korców zboża, 1 wóz siana i pół morgi ziemi pod ogród warzywny. Opiekunami szkoły byli ksiądz Moritz, ksiądz Forner i Proboszcz Giemza z Trębaczowa. Po nowym podziale gruntów przydzielono dla nauczyciela 9,5 morgi gruntów dla polepszenia bytu, tak aby mógł utrzymać 2 szt. bydła i 1 świnię. Nauczyciel więc miał więcej ziemi i te stare dochody pozostały nie zmienione. Nie miał gdzie trzymać zebranego zboża.

Liczba dzieci w tym czasie znacznie wzrosła, tak że liczba ich była ponad 100. Nauczyciel Reiman nie był w stanie sam nauczać. Ówczesny inspektor ksiądz Proboszcz Giemoza z Trębaczowa był zobowiązany zatroszczyć się o drugą siłę nauczycielską. Szkoła nie dysponowała mieszkaniem dla nauczyciela, postanowiono wynająć odpowiedni dla niego pokój. Opiekuńczy Urząd Księcia Birona Von Curland dopingował by wybudować masywny budynek. Gromada po długich debatach oszczędzających w kosztach postanowiła z południowej strony dobudować drugą salkę.

Z roku na rok wzrastała liczba uczniów. Z różnych przeszkód budowa nie mogła się rozpocząć. Inspektor przyznał dla Nowej Wsi pomocniczego nauczyciela nazwano go ?Adjunkt?. W maju 1836 r. Został tu zatrudniony pomocniczy nauczyciel Wagner. Na zmianę z kierownikiem Reimanem nauczali dzieci. Wagner objął te wyższe klasy natomiast Reiman niższe klasy uczył.

W r. 1836 rozpoczęto dobudowę tej drugiej klasy i jesienią tego samego roku była skończona nowa salka do nauczania. Nowa część budynku szkolnego została pokryta gontami. Pomimo że koszt tego przedsięwzięcia wyniósł 700 mark sama musiała ponieść. Teraz nauka mogła się odbywać w dwóch klasach. W roku 1840 został tutejszy nauczyciel pomocniczy Wagner przeniesiony a na jego miejsce przyszedł Jan Hirtel. Jakub Reiman po 39 latach działalności w tutejszej szkole z powodu chorób i starczej słabości przeszedł z własnej woli na emeryturę. Miał syna który był księdzem i który musiał go wspierać i wspomagać w jego podeszłym wieku bo dwór ani gmina nie udzielili mu żadnej pomocy. Tu można z całą pewnością powiedzieć ?Niewdzięcznym jest ten świat?. Musiał się zadowolić z pomocy swoich dzieci. Po jego potem następnej śmierci miał z Nauczycielskiej klasy sierocej i z Pachniś Funduszu zapomogę w wysokości 42 mark otrzymać. Po jego śmierci nauczycielem został Maksymilian Ciossek trzeci nauczyciel z Sycowa który 6 stycznia 1841 r. Do

Nowej Wsi przeprowadzić się a dopiero 30 września 1845 definitywnie zatwierdzony został. W tym czasie nadzór nad szkołą miał inspektor szkoły Dziekan ksiądz Kaffanka.

Do Rady Szkoły należeli:

Przewodniczący: gospodarz Wojciech Hojeński,

Furman Andrzej Wiórek

Sołectwo było w rękach Wawrzyńca Lenorta.

Po przeniesieniu nauczyciela Hirtela przyszedł kandydat na urząd szkolny Karol Pasche na pierwszą posadę, który 3 lata małą klasę z bardzo dobrym wynikiem uczył. Dlatego że w wiosce był skory do intryg musiał rewizor szkolny ksiądz Giemza z Trębaczowa wniosek o przeniesienie zrobić ? co też wkrótce nastąpiło. Po nim przyszedł Herman który tylko 1 rok uczył. Po nim nastąpił Antoni Schwalbe, który w Bralinie był na zastępstwie. Po nauczycielu Schwalbe był tu zatrudniony nauczyciel Hoppe który po dwóch latach był znowu przeniesiony a jego miejsce zajoł Teodor Presler który po części niższe klasy nauczał. W roku 1845 budynek szkolny był w wielkim niebezpieczeństwie spalenia. Tylko dzięki największemu poświęceniu się nauczyciela. Udało się go uratować. Dwa naprzeciw szkoły gospodarstwa były w płomieniach. Nauczyciel przez ten pożar w swoim dobytku poważne szkody poniósł. W tym samym roku gmina uchwaliła, ten stary budynek szkolny który rozpadnięciem groził masywnie naprawić. Nauczyciel Presler został przeniesiony do Trębaczowa. Aż powodu braku młodych sił nauczycielskich jego miejsce nie zostało zajęte. Nauczyciel Ciossek przez 2 lata musiał obydwie klasy obsłużyć. 1 czerwca 1849 r. Przybył rządowy i szkolny rewident, aby w tutejszej szkole przeprowadzić super ? rewizję ? wypadła zadawalająco. W tym samym roku zrobiono znowu podanie do urzędu o budowę szkoły. Nie otrzymano zezwolenia na nową masywną szkołę. Alę wioska postanowiła koszty sama ponieść. Uchwalono jednak tą dobudowaną część zostawić. W miesiącu maju 1850 r. Przystąpiono do rozbierania starej szkoły, postanowiono na tym samym miejscu tą nową pobudować, z tą pozostałą połączyć. Jesienią tego samego roku została oddana do użytku. W 1851 r. Został przydzielony pomocniczy nauczyciel Antoni Klanek który tu nauczał 2 lata. Tutejsza szkoła po nowym scaleniu gruntów otrzymała kawałek ziemi za wioską w stronę Trębaczowa z przeznaczeniem na szkółkę drzewek. Nauczyciel bardzo się starał i wyhodował drzewka owocowe. Doszło do tego że można było potem z roku na rok pewną ilość drzewek owocowych posadzić. Za wstawiennictwem nauczyciela została przeprowadzona pewna zmiana. Ogrodnik Marcin Pietrak sąsiad nauczyciela oddał jedną cześć swojego ogrodu graniczącego ze szkołą 9,5 m2 za starą szkółkę 70 m2. Stara szkółka będzie wykorzystana do zagospodarowania nowej szkółki. Żywopłotem ogrodzono także cześć miejsca kościelnego, które trochę niżej od szkolnego było położone więc zostało furą ziemi wyrównane i godnie z przeznaczeniem zagospodarowane. Po odejściu nauczyciela Klamka zostało to miejsce zajęte przez naucz. (Kaprzeka.) Waprzska. Po śmierci księdza Dziek. I inspektora szkolnego Kaffanki został ksiądz Pietzka inspektorem szkolnym na pow. Syców. Gmina Nowawieś już przed śmiercią księdza Giemozy starała się o swojego własnego księdza. Po długich staraniach z nieprzyjemnościami przyszedł 20 grudnia ksiądz Michał Michatsch. Probostwo było wtenczas zagrożone zawaleniem się dlatego wynajęto godne jego osobie mieszkanie. Po dwóch latach pobudowano dla niego, do dzisiaj stojące masywne probostwo ze środków wioski. Ksiądz Mitchatsh był także katechetą w szkole. Ksiądz Stasek tylko szkołę kontrolował. Ten pierwszy odwiedzał regularnie dwa razy w tygodniu szkołę i miał lekcję religii. W rok później zaszczycił znowu naszą szkołę kierownik szkolny Barthel z Wrocławia swoimi odwiedzinami i przeprowadził superrewizję. Po śmierci nauczyciela i organisty Jana Orszulaka z Trębaczowa która w 1857 r. Nastąpiła miejsce organisty i kościelnego powierzono nauczycielowi Ciosskowi zgodne z jego zdolnościami. Rok 1857 był dla wioski Nowawieś bardzo pechowy. Prawie wszyscy mieszkańcy w miesiącu lipcu na tyfus chorowali. Dużo ludzi było jej ofiarami, także wśród dzieci były wypadki śmiertelne. Nauczyciel z lekarzem musieli się tym zając bo wszyscy inni się tego bali a trzeba było chorych odwiedzać i pielęgnować. Trwało to 3 miesiące. Pomagała pielęgniarka ze wsi nazwiskiem Wiórek zachorowała także Szkoła była przez kilka tygodni nieczynna. Jesienią naroście choroba ustała ale zabrała 23 osoby. Ten ostatni rok był nieszczęśliwy, a ten następny jeszcze gorszy. 21 lipca gwałtowna burza uradowała zniszczyła większą część prawie dojrzałego zboża. Także nauczyciel poniósł wielkie straty. Po 4 latach nauczyciel pomocniczy Kaprzek został jako nauczyciel przeniesiony na Golę a jego miejsce zajął Długosz urodzony w Mnichowicach a po nim przyszedł na to miejsce Antoni Presller. Z powodu starczej słabości i częstej choroby zrezygnował ksiądz Michatsch z posługi w Nowejwsi i przeprowadził się do Rychtala gdzie po 2 latach zmarł. W Nowejwsi był 9 lat. Po nim proboszczem został Józef Gillar ? przyszedł z Ostrowa. W r. 1864 miała zostać stara dobudówka zmieniona. Wioska zwróciła się z tym do opiekuna by tą budowę załatwić. Urząd opiekuńczy tym razem się zgodził na nową dobudowę. W r. 1865 została południowa w 1858 r. Dobudowana część rozebrana i na nowo w tym samym stylu jak ta w 1850 r. Zbudowana szkoła wykończona . Oddanie do użytku nastąpiło jesienią tego samego roku. Liczba dzieci wahała się w tym czasie ok. 186. Szkoła dowiedziała się znów o zmianie nauczyciela pomocniczego. Miejsce Presllera zajął Paweł Stannek. W miesiącu maju 1866 r. Dotknęło księdza Gilara nieszczęście ? zachorował na chorobę umysłową i musiano go odesłać do zakładu dla umysłowo chorych. Był on szanowanym księdzem. Jego odejście było wielką stratą dla nauczyciela. Był mu dobrym przyjacielem, prawym księdzem i niezastąpionym doradcą . Dwa lata później w Bolesławcu choroba zakończyła jego żywot. Pokój jego duszy. 28 sierpnia 1866 r. Musiał (musiał) Stannek naprzeciw swojej woli z posady zrezygnować. Przeniesiony do Slizowa. Na jego miejsce przyszedł nauczyciel Teofil Artt ze Slizowa. Należy jeszcze zapisać że w r. 1863 dla polepszania, nauczycielom podniesiono pensję. Nauczyciel będzie otrzymywał 165 mark a nauczyciel pomocniczy otrzyma zamiast dotychczas 25 mark 40 mark rocznie. Osierocona parafia w lipcu otrzymała nowego księdza Wilchelma Schneidera. Był on gorliwym kapłanem i pedagogiem. Przez swoją wielką chęć do śpiewu który ćwiczył z dziećmi i młodzieżą pozostał niezapomniany. Młodzież czy mała z nim ciałem i duszą. Po roku z żalem go żegnano ? został przeniesiony do Himmeltal. Na jego miejsce przyszedł Aleksander Zajadacz z Trębaczowa. Jemu też powierzono nadzór nad szkołą. Za czasów księdza Schneindera dla tutejszego kościoła wioska zakupiła nowe organy, wykonywane przez budowniczego organów Effnera z Wrocławia ? które kosztowały 600 mark. Na początku roku 1868 pensja kierownika szkoły podniesiona została o 20 mark ? wynosiła teraz 185 mark. W środę po Wielkanocy w r. 1870 pomocniczy nauczyciel Artts opuścił tutejszą szkołę bo mu zaproponowano lepszą posadę. Na jego miejsce przyszedł naucz. Orshulok.

Wizytował 4 maja 1870 r.

Ksiądz Zajadacz

W połowie miesiąca lipca musiał nauczyciel Orschulok se na ćwiczenia do wojska z powodu wybuchu wojny. Dopiero w październiku ma przyjść z powrotem. Pierwsza i druga klasa była przez księdza Proboszcza doglądana a później przez kierownika. W kwietniu otrzymała wyższa klasa globus w podarku od księdza Proboszcza za co się należy serdeczne podziękowanie.

Wizytował: 9 maja 1871 r.

Ksiądz Zajadacz

W lipcu 1872 r. Ksiądz Zajadacz poszedł (kś. Zajadacz) do Trębaczowa na Proboszcza. Dlatego że ksiądz Stasek który parę lat rewizorem naszej szkoły był ? zmarł. Na miejsce księdza Zajadacza przyszedł kapelan Gans z Górnego Śląska. Przyszedł w lipcu i przez kilka miesięcy w naszej szkole jako katecheta uczył. Królewski Urząd mianował go szkolnym referentem. Pod koniec 1872 r. Kierownik szkoły z postanowienia Królewskiego Urzędu dostał dodatek do pensji w wysokości 75 talarów. Dwór dodał do tego 25 talarów. Należy jeszcze dopisać że w marcu 1872 r. Wprowadzono dla dziewcząt klas wyższych robótki ręczne. Stało się to z polecenia księdza Zajadacza. Lekcje szycia, wyszywania i innych robót ręcznych udzielała żona obecnego nauczyciela.

Rok 1873

Z postanowienia Królewskiego Urzędu zostały odwołane w wyższych klasach lekcje w języku polskim. Będzie tylko język niemiecki. Dzieci tych klas muszą także w czasie wakacji i zimowych 2 razy w tygodniu szkołę odwiedzać. W sierpniu musiał nauczyciel Orschulok na zarządzanie Królewskiego Urzędu w Wrocławiu naszą szkołę opuścić. Na jego miejsce przyszedł kandydat na Urząd Szkolny Wojciech Wancek który się w seminarium kształcił. 12 sierpnia 1873 r. Zaszczycił tutejszą szkołę Szkolny Wizytator z Wrocławia swoją wizytacją i przeprowadzić superrewizję. W r. 1874 zostało dla pomocniczego nauczyciela znacznie podwyższone wynagrodzenie. Pensje 70 talarów i dodatek na życie 80 talarów. W r. 1875 dla tutejszej szkoły postawiono masywne budynki gospodarcze.

Rok 1876

24 kwietnia zmarł Królewski Powiatowy Inspektor szkolny ksiądz Ignacy Kupiec w Sycowie ur. W Mnichowicach. Po nim inspektorem został Proboszcz z Międzyborza. 16 czerwca tego roku tutejsza szkoła odczuła wielką stratę. Dotychczasowy nauczyciel i organista który prawie 36 lat w tutejszej szkole działał niespodziewanie zmarł. Szkołę musiał teraz obsłużyć przez dłuższy czas nauczyciel Wancek. 3 sierpnia tutejszemu nauczycielowi Wanzkowi powierzono katolicką posadę nauczyciela w Marcinkach tutejszego powiatu. Z polecenia Królewskiego Urzędu został 1 września zwolniony. Tutejsza szkoła została osierocona. Z wielkiego braku nauczycieli nie było można dostać zastępców dla tutejszych dwóch klas. Aby dzieci nie były całkowicie pozbawione nauki musiał nauczyciel Wolko Nosal z rozkazu Inspektora do Nowejwsi przyjść dzieci uczyć. Uczył obie klasy i to przed południem ? godz. I tylko z niektórych przedmiotów. Trwało to do grudnia. We wrześniu Inspektorat szkolny został powierzony przez Królewski Urząd Panu Fenglerowi z Namysłowa. W październiku odwiedził naszą szkołę, nie mógł jednak przeprowadzić kontroli bo nie było tutaj nauczyciela. Do listopada przez patrona szkoły proponowany nauczyciel Albert Wancek który przez 3 lata jako nauczyciel pomocniczy w tutejszej szkole uczył; został jako nauczyciel, organista i kościelny przez Królewski Urząd zatwierdzony. Swoją działalność zaczął 4 grudnia. W tym dniu został w obecności wszystkich uczniów, sołtysa, przewodniczącego Rady Szkolnej i Inspektora szkolnego Księdza Proboszcza Gansa uroczyście w Urząd w prowadzony. Liczba dzieci w wyższej klasie 79 w niższej 134 dzieci.

Rok 1877

2 lutego zaszczycił swoim przybyciem Inspektor i przeprowadził w obu klasach rewizję. 1 kwietnia zostało znowu zajęte opuszczone miejsce, przez nauczyciela pomocniczego Józefa Aschmanna z okolic Świdnicy. Z powodu choroby rozpoczął swoją działalność dopiero 26 kwietnia. W tym dniu został wprowadzony w swój urząd przez Inspektora szkolnego i radnych szkoły. Dlatego że był biedny w niemieckiej mowie powierzono mu wyższą klasę. 21 sierpnia odwiedził naszą szkołę inspektor i przeprowadził w klasach rewizję. Kilka dni później tego samego miesiąca przed zakończeniem lekcji znalazł się Prowincjalny Radny Szkół Pollok. Dlatego krótko obie klasy mógł sprawdzić. Osiągnięciami dzieci był zadowolony. Trzeba jeszcze zaznaczyć, że na postanowienie konferencji, zaprowadzone zostały dodatkowe konferencje. Do Nowowiejskiego okręgu konferencyjnego należeli szkolni Inspektorzy i nauczyciele szkół w Nowej Wsi Kś., Trębaczowa, Dziadowej Kłody, Domasłowa i Nosal. Na przewodniczącego został wybrany tutejszy Proboszcz i Inspektor Szkolny ksiądz Gans. Na tych konferencjach były przez Królewski Urząd ustalone tematy:

praktyczne,

teoretyczne,

piśmienne i ustnie prowadzone. Na rok 1878 tutejsza szkoła została wybrana na odbycie dodatkowej konferencji. 8 sierpnia Powiatowy Inspektorat wizytował obydwie klasy. Z powodu uczniów w języku niemieckim przede wszystkim w wyższych klasach nie był zadowolony. W następstwie tego nastąpiło 1 października przeniesienie pomocniczego nauczyciela Astchmanna który przez 1 ? roku wyższą klasę nauczał, od niechcenia i przeciw swej woli nią kierował na niemieckie tereny. Od tego czasu były znowu obydwie klasy przez głównego nauczyciela prowadzone. Wyższa klasa od 8-12 rano a niższa klasa od 13-15:30 po południu.

Rok 1879

8 stycznia odwiedził naszą szkołę Inspektor Powiatowy i sprawdził przed południem tylko wyższą klasę. W tym dniu szkoła liczyła w wyższej klasie 76 dzieci

w niższej klasie 131

razem 207 dzieci.

7 kwietnia zostało zajęte miejsce przez pomocniczego nauczyciela Maksymiliana Baar który do tego czasu w pow. Namysłowskim uczył. Powierzono mu wyższą klasę. Tegoroczna wizytacja powiatowego Inspektora odbyła się 11 sierpnia. 19 lutego wstąpił tutaj osobiście Rządowy i szkolny Radca Pollok z Wrocławia. Przyszedł od Trębaczowa całkiem nie spodziewanie. Dotarł tu dopiero o 15:30 więc nie mógł sprawdzianu z dziećmi przeprowadzić bo już o 15:00 szkołę opuściły. Jego rewizja ograniczyła się do sprawdzenia piśmiennych prac uczniów i dzienników. Tak samo wizytował lekcję robót ręcznych która w tym czasie się odbywała a której udzieliła od 1876 r. p. Waleska Gans.

Rok 1880

1 marca został przeniesiony na własne życzenie drugi nauczyciel Maksymilian Baar który tu przez 1 rok działał do Goszcza pow. Milcz. Ta posada była przez Królewski Urząd wysoce uwielbiony nadana. Posadę tę objął 1 kwietnia. Jego następca został w Nowej Wsi Paweł Neumann w. W pow. Namysłów. Kształcił się w Wrocławiu. Jego działalność rozpoczęła się 1 kwietnia i w tym dniu został zaprzysiężony w obecności nauczyciela, radnych szkoły Patrzycha i Pietrusa, uczniów wyższych klas i lokalnego (naucz.) inspektora księdza Proboszcza Gansa. Liczba uczniów w tym dniu wyniosła:

W wyższej klasie 76

W niższej klasie 128 razem 204 dzieci

Należy jeszcze wspomnieć że w r. 1879 tutejsza szkoła została zobowiązana przez władze szkolne do urządzenia boiska sportowego. Początkowo protestowała gmina ale kiedy władze szkolne energicznie się za to wzięły przyznano na to miejsce przed gminnym budynkiem, który do tego czasu biedni gminy jako ogród warzywny używali. To miejsce zostało podwyższone przez nawiezienie piasku. Została też wyposażona w przyrządy sportowe. To miejsce okazało się jednak w ciągu lata nieodpowiednie na boisko dlatego że wieczorami a przede wszystkim w niedziele, parobcy i dzieci się tam zbierali i wielki hałas robili, to jeszcze przyrządy niszczyli. A podczas lekcji W.F. Jeszcze furmanki i bydło przeszkadzało. W następstwie tego nauczyciel zaproponował gminie boisko przenieść na podwórze szkolne i odstąpienie swojego ogrodu który w większej części w cieniu stoi. Po dłuższych naradach z przedstawicielami gminy i rady szkolnej i nauczycielami postanowiono następującą zmianę: Boisko będzie przeniesione na podwórze szkolne ? będzie między szkołą a budynkami gospodarczymi i aż do Pietrusa granicy. Miejsce dotychczasowego boiska zostanie przeznaczone na szkółkę drzewek bo na tej starej działce z powodu zimnej i podmokłej ziemi licho rosną. O grodzenie tej nowej szkółki drzewek zatroszczył się nauczyciel na własny koszt, ale gmina dołożyła 15 mark. Tych 15 mark nie musiała gmina dawać, bo prawie w tym samym czasie nauczycielowi z ogrodu dwie, jednej nocy zginęły 2 duże drzewa owocowe z pniami, które po kilku dniach znaleziono u sąsiada Pietrka. Po jego wielkich prośbach aby te sprawy do sądu nie oddać zobowiązał się zapłacić 15 mark aby gmina nie musiała ? zobowiązanie wykonał. Przez zlikwidowanie starej szkółki drzewnej, nauczyciel doszedł do posiadania małego ogrodu w którym mógł uprawiać jarzyny na własne potrzeby. Na zarządzanie Królewskiego Ministerstwa, Minister Kultury Pan Von Puttkammer, zarządził aby we wszystkich szkołach nowa ortografia była wprowadzona. Przez wysokie ministerstwo wydana książka:

?Regulacja i słownik do poprawnego niemieckiego pisma? którą każda szkoła w wielkiej ilości otrzymała. Od 1 kwietnia nowa ortografia nabrała mocy. W czasie 24 lipca ? 12 sierpnia nauczyciel Wencek brał udział w co rok odbywającym się kursie. 15 lipca odwiedził Inspektor szkolny pierwszy raz a 8 listopada drugi raz naszą szkołę i przeprowadził krótką rewizję.

Rok 1881

Rok szkolny rozpoczął się 4 kwietnia. Ogólna liczba uczniów wyniosła w tym:

187 wyznania katolickiego

11 ewangelickiego

30 maja tego roku Powiatowy Inspektor odwiedził tutejszą szkołę. Kontrola skupiła się na teorii i praktyce hodowli drzewek owocowych wśród chłopców wyższych klas i na wizytację szkółki drzewnej . Z okazji tej wizyty za wstawiennictwem Inspektora przydzielono głównemu nauczycielowi z fundacji Prezydenta Wolnego Państwa Pana Von Kotwitz kwotą 80 mark rocznie. 9 listopada Inspektor szkolny dokonał głównej rewizji. Jeszcze pod koniec 1881 zaznaczono że Nowowiejskiego Trębaczowski okręg konferencyjny z powodu małej liczby członków, na ogólne życzenie został rozwiązany. Członkowie Nowej Wsi i Nosal zostali przydzieleni do Bralina a z Trębaczowa , Domasłowa, Dziadowej Kłody do Sycowa.

Rok 1882

8 marca tego roku zmarł nagle w swoim zamku w Sycowie patron tutejszej szkoły ? Wolny Pan książę Biron Von Kurland 65 lat stary. Jak wszędzie tak dla naszej szkoły i parafii okazał się zmarły przychylnie nastawiony. Za jego tu panowania jest tu przy naszej szkole wschodnia część dobudowana. Także stodoła i budynki gospodarcze. Jemu zawdzięcza parafia stworzenie własnego systemu parafialnego. Na tym ważnym pogrzebie Wysokiego Patrona który 12 marca w Sycowie się odbył uczestniczyła też nasza gmina z księdzem Proboszczem, nauczycielami i wielu mieszkańców. Spadkobiercą Księcia został jego syn Książę Gustaw Biron Von Kurland. Miał wtenczas 22 lata i był porucznikiem w pułku ułanów. Rok szkolny 1882 r. Rozpoczął się 3 kwietnia. W tym dniu było razem w 3 klasach 190 uczniów:

wyznania katolickiego 185

wyznania ewangelickiego 5

Główna rewizja Powiat. Inspektora odbyła się 20 czerwca. Letnie wakacje trwały od 17 lipca do 6 sierpnia. Jesienne od 24 września do 8 października.

Rok 1883

17 stycznia odwiedziny Powiatowego Inspektora. Roczny sprawdzian odbył się pod przewodnictwem Lokalnego Inspektora Księdza Proboszcza Gansa 7 marca 1 kwietnia opuścił tutejszą szkołę dotychczasowy II nauczyciel Neuman, któremu Królewski Urząd powierzył katolicką posadę nauczyciela w Goli. Pracował tutaj 3 lata i zjednał sobie miłość i poważanie u wszystkich. W tym samym roku na jego miejsce przyszedł kandydat na Urząd Szkolny Ernst Vinter urodzony i przyuczony w Wrocławiu. 7 kwietnia przez lokalnego Inspektora w obecności gminnych i szkolnych radnych w swój urząd wprowadzony. Ponieważ był biegły w języku niemieckim objął nauczanie w wyższej klasie ? średnią uczyli oboje.

Na początku roku szkolnego liczba dzieci wynosiła 210

W wyższej klasie 63

W średniej 64

W niższej 83

12 lipca odbyła się generalna rewizja przeprowadzona przez Powiatowego Inspektora w 3 klasach. Żniwne wakacje były od 15 lipca do 6 sierpnia a jesienne od 24 września do 8 października.

Rok 1884

Roczny sprawdzian odbył się 10 marca. Nowy rok szkolny rozpoczął się 3 kwietnia.

Liczba dzieci w tym dniu wynosiła 187

katolików 184

ewangelików 5

żydów 1

W czasie od 20 lipca nauczyciel I Wancek dostał urlop dla poratowania zdrowia. Dostał skierowanie do sanatorium od Królewskiego Urzędu. Wyjechał do kąpieliska w Reinerz ? Kudowa Zdrój. Za staraniem Pow. Inspektora przyznano mu 75 mark dodatku. Letnie wakacje trwały od 21 lipca do 11 sierpnia jesienne od 28 września do 12 października. Od 1 kwietnia II nauczyciel otrzymał 300 mark gmina 200 mark do tego dodatek 60 mark od państwa.

23 II 1885

wizytował

ksiądz

Rok 1885

Roczny sprawdzian odbył się 23 lutego w podobny sposób jak w poprzednich latach. 1 marca opuścił naszą wioskę ksiądz Proboszcz Gans, aby objąć parafię w Długiej Wsi ? Górny Śląsk, która mu od Biskupa nadana została. W tym samym dniu założył swoją działalność jako Inspektorat Szkolny. Przez 13 lat był w Nowej Wsi. Lokalny Inspektorat Szkolny został przekazany czasowo Księdzu Dziekanowi Zajadaczowi z Trębaczowa, który także duszpastersko objął. Nowy rok rozpoczął się w tym roku 9 kwietnia. Liczba dzieci wynosiła 180

w wyższej klasie 51

w średniej klasie 62

w niższej klasie 67

Od 17 maja do 14 czerwca nauczyciel Wancek został znowu urlopowany aby mógł kurację w sanatorium przeprowadzić. Powiatowy Inspektor Szkolny wystarał mu się o 100 mark zapomogi na tą kurację. W czerwcu wystąpiły tutaj masowe zachorowania. Uczęszczanie do szkoły było bardzo nieregularne. Także dzieci nauczyciela zachorowały. 17 czerwca szkoła została zamknięta. Według zebranych wiadomości 95 dzieci tą chorobę przeszło 1 dziecko zmarło. 1 lipca dostał nauczyciel pomocniczy Vinter, samodzielną posadę nauczyciela w Althofnasch koło Wrocławia. Na jego miejsce przyszedł kandydat na Urząd Szkolny Franciszek Werner który w Seminarium wykształcony został. 6 sierpnia można było naukę rozpocząć. W tym dniu został Werner przez Lokalnego Inspektora uroczyście w swój urząd wprowadzony. Jesienne wakacje trwały od 26 września do12 października. Główna rewizja ze strony powiatowego Inspektora odbyła się 23 października.

Rok 1886

2 lutego przypadła dwudziesta piąta rocznica kiedy Jego Majestat nasz Najwielebniejszy Król Wilchelm I na tron wstąpił. Ten dzień w całym królestwie jak najuroczyściej był obchodzony. Także nasza szkoła nie pozostała tego dnia bez pamięci 4 stycznia w pierwszym dniu nauki po wakacjach świątecznych została w naszym kościele odprawiona Msza święta. Odprawił ją Ksiądz Dziekan w której wszystkie dzieci uczestniczyły. Odśpiewano ?Ciebie Boże prosimy?. W szkole odśpiewano kilka pieśni patriotycznych. Każdy nauczyciel w swojej klasie głosił stosowną do tego dnia przedmowę do dzieci. Odśpiewano pruskiego hymnu narodowego zakończono ten wyjątkowy dzień. Ksiądz Dziekan odwiedził wszystkie klasy. Roczny sprawdzian odbył się 23 marca przez lokalnego Inspektora, w obecności komitetu rodzicielskiego. Nowy rok szkolny rozpoczął się 1 kwietnia.

W nowym roku szkolnym było 180 uczniów

Wyższa klasa 53

Średnia 60

Niższa 67

9 kwietnia niespodziewanie Rządowy i Szkolny Radca Dr Figner. Rewizja dotyczyła głównie w postępach w języku niemieckim. 29 czerwca rewizja ze strony powiatowego Inspektora. Od 19 lipca do 8 sierpnia żniwne wakacje. Od 27 września do 13 października wakacje kartoflane. Po 15 rocznym osieroceniu dostała nasza parafia nowego Proboszcza księdza Hermana Hoffmana z pow. Opolskiego. Jego uroczysty wjazd i wprowadzenie przez księdza Dziekana odbyło się 10 października. 7 października rewidował Inspektor gruntownie dwie klasy. Była to jego ostatnia wizytacja bo 31 grudnia kończy się jego działalność w naszym pow. Syców pozostanie mu nadal pow. Namysłów. Powiatowa inspekcję szkół w pow. Syców obejmuje od 1 stycznia nauczyciel seminarium nauczycielskiego Pan Wernicke z Pomorza. Pan Wernicke mieszka w Sycowie.

Rok 1887

24 lutego wizytował tutejszą szkołę nowy Inspektor w obu wyższych klasach. Roczny sprawdzian odbył się 29 marca pod przewodnictwem księdza Dziekana. Nowy rok szkolny rozpoczął się 1 kwietnia. Od 7 do 22 czerwca była szkoła na zarządzenie wyższych władz zamknięta bo u większości dzieci wystąpiło egipskie zapalenie oczu. Chore dzieci musiały się codziennie zbierać w jednej z klas gdzie ich przez obeznaną z tą chorobą osobę pod kierownictwem Powiatowego Fizyka Dr Schinllinga oczy zaprawione były (Gillen stein) kamieniem. Raz w tygodniu Dr Schilling doglądał osobiście chore dzieci i ustalał przebieg choroby. Po miesiącu nauki nadeszły żniwne wakacje, które rozpoczęły się17 lipca ? trwały do 6 sierpnia . Przez ten niepełny rok szkolny dzieci dużo zapomniały. W tym czasie złożył swój urząd lokalny Inspektor ksiądz Dziekan Zajadacz. Przez dwa lata kierował z miłością, poświęceniem i dokładnością. W tym krótkim czasie zdobył sobie zaufanie, nie tylko nauczycieli ale także dzieci w najwyższym stopniu . Tutejsza lokalna inspekcja została na razie poważnemu Inspektorowi poddana. 4 września w ostatni dzień przed jesiennymi wakacjami zaszczycił odwiedzinami Inspektor powiatowy. 3 listopada pod przewodnictwem Wysokiego Parlamentu i upełnomocnionego P. Majara Thiel w tutejszym lokalu szkolnym, odbyły się wybory przewodniczącego Rady Szkoły. Na wybory przyjechał powiatowy Inspektor. W przedmowie uświadomił zebranych, że wybranym może być tylko taki, który w niemieckiej szkole mowie jest biegły. Jednogłośnie został wybrany dotychczasowy przewodniczący, właściciel gospodarstwa rolnego Józef Patrzych. 21 listopada został w uroczystości wprowadzony w obecności dzieci szkolnych, nauczycieli i powiatowego Inspektora. Nasza Królewska wysokość nasz nade wszystko szanowany i kochany Król ciężko zachorował na chorobę gardła i przebywa w San Remo w Haluu w celu wzmocnienia zdrowia. Na rozporządzenie pow. Inspektora ma być w tutejszej szkole po skończonych lekcjach codzienna modlitwa za niego odprawiana. Bóg Wszechmogący zechce te gorące modlitwy nie długo wysłuchać i temu wielkiemu choremu jego dawne zdrowie i siłę przywrócić. Jako Cesarz Niemiec i Król Prus przyjął inny Fryderyk III.

Rok 1888

Coroczne sprawdzenia odbyły się 12 marca pod przewodnictwem Inspektora w obecności księdza Proboszcza i miejscowych rady szkoły.

Nowy rok szkolny rozpoczął się w kwietniu

Liczba uczni wynosiła 172. Królewski Urząd w Wrocławiu lokalną inspekcję nad szkołą w Nowej Wsi Książęcej i Nosalach, przeniósł na księdza Proboszcza Hoffmana. W czerwcu został on uroczyście wprowadzony w swój urząd przez Inspektora, zastępca Patrona ? kapitana Thiel wiejskich i szkolnych radnych księdza Dziekana Zajadacza, nauczycieli i dzieci z Nowej Wsi i Nosal. Jego Majestat niemiecki Cesarz Fryderyk III zmarł. Położyła go nieuleczalna choroba ? rak gardła. 15 sierpnia w swoim zamku w Poczdamie spokojnie zasnął. Jego rządy trwały tylko 98 dni. Po nim przyszedł na tron, jego najstarszy syn Withelm II ur. 27 stycznia 1859 r.

Od 23 lipca do 13 sierpnia trwały żniwne wakacje. Na wniosek Inspektora Królewski Urząd obdarował naszą szkołę ? szkolną biblioteką ? 72 książkami. W czasie od 1-15 października trwały jesienne wakacje. 1 grudnia został pomocniczy nauczyciel Franciszek Werner na własną prośbę przeniesiony i otrzymał posadę nauczyciela w Marcinkach. Pomocniczy nauczyciel z stamtąd Franciszek Heff Hierseman tutejsze miejsce pomocniczego nauczyciela w tym samym czasie objął.

Rok 1889

Coroczne sprawdzenie odbyło się 26 marca pod przewodnictwem miejscowego Inspektora księdza Proboszcza Hoffmana i w obecności miejskiej i szkolnej rady. Nowy rok szkolny rozpoczął się 1 kwietnia. Urodziny Króla przypadły w tym razem w niedzielę dlatego uroczystość w naszej szkole odbyła się w sobotę 26 stycznia. Najpierw wszystkie dzieci szkolne wzięły udział w nabożeństwie

W intencji Króla i jego królewskiej Mości i Jego domu. Uroczystość szkolna składała się z odśpiewania kilku patriotycznych pieśni i przedmowy nauczyciela do dzieci. 9 marca w rocznicę śmierci Cesarza Wilchelma I w odpowiedni sposób była obchodzona na pierwszej godzinie lekcji. Podobnie 15 czerwca w pierwszą rocznicę śmierci Cesarza Fredyryka III. Żniwne wakacje trwały od 7-98 lipca . 17 sierpnia rewizja tutejszej szkoły przez Inspektora szkolnego. Lokalny Inspektor ksiądz Proboszcz Hoffman opuścił naszą wieś aby objąć parafię w. Strzelcach pow. Namysłów. Złożył urząd miejscowego Inspektora naszej szkoły i Nosal. Kierownictwo lokalnej Inspekcji szkoły powierzono znowu księdzu Dziekanowi Zajadaczowi. Jesienne wakacje od 23 września ? 7 października. 18 października obchodziła tutejsza szkoła uroczyście rocznicę urodzin zmarłego Cesarza Fredyryka III. Nauczyciel wyższej klasy przedstawił dzieciom obraz charakteru Cesarza, jego osobowości przede wszystkim prostotę w życiu w ubiorze, wszystkie jego cnoty i dobre uczynki. 22 października odbyła się uroczystość szkolna z powodu 31 rocznicy urodzin Cesarzowej. Z tej okazji nauczyciel przedstawił życiorys Cesarzowej. Przedstawił Jej pochodzenie, wykształcenie i dobre obyczaje, z życzeniami żeby Królowa jeszcze długo żyła. 5 listopada rano o godz.7 zmarł po 10 dniach ciężkich cierpień główny nauczyciel, organista i kościelny w tutejszej szkole, w wieku 35,5 roku. Niech mu ziemia lekką będzie. W grudniu 1890 r. Otrzymała tutejsza szkoła od Królewskiego Urzędu w Wrocławiu, obraz Cesarza Wilhelma II w podarunku, który w wyższej klasie zawieszony został.

Rok 1890

27 stycznia obchodziła nasza szkoła uroczystość z okazji urodzin panującego Cesarza Wilhelma II. Po nabożeństwie w kościele i odśpiewaniu pieśni ?Ciebie Boże wielbimy? zebrały się wszystkie dzieci w średniej klasie gdzie odbyła się właściwa uroczystość. Po przedstawieniu przez nauczyciela życiorysu Cesarza zakończył mowę do dzieci potrójnym ?niech nam żyje?. Na zakończenie jej uroczystości odśpiewano Hymn narodowy a także inne pieśni patriotyczne. Po modlitwie za Cesarza i jego rodzinę zwolnił nauczyciel dzieci. Wakacje świąteczne rozpoczęły się 24 grudnia - 2 stycznia. Nauka rozpoczęła się 3 stycznia. W następstwie Wysokiego Królewskiego Urzędu w Wrocławiu mają w przyszłości każde wakacje Bożonarodzeniowe do 4 stycznia włącznie trwać. Za to wielkanocnym będzie potrącone. Od śmierci nauczyciela Alberta Wancka posada ta była niezajęta 1 lutego na to miejsce został przyjęty dotychczasowy III nauczyciel katolickiej miejskiej szkoły w Sycowie Paweł Wilde, któremu równocześnie urząd organisty i kościelnego w tutejszym kościele powierzono. 12 lutego odbyło się uroczyste wprowadzenie księdza Proboszcza Karola Bartelmusa. Przed powołaniem w październiku 1889 r. Do tutejszego kościoła, jako kapelan w Poczdamie był zatrudniony. Powołano go na lokalnego Inspektora szkolnego nad szkołami w Nowej Wsi Kś. I Nosalach. Po odśpiewaniu pobożnej pieśni, wygłosił Powiatowy Inspektor wzruszającą mowę do zebranych klas w której zwrócił uwagę jak ważny jest dzień i jak wielkie obowiązki ma Inspektor szkolny. Po krótkiej mowie nowo nominowanego księdza Bartelmusa do Powiatowego Inspektora i odśpiewaniu pierwszej zwrotki pruskiego hymnu uroczystość zakończono. W uroczystości rada wiejska i szkolna ksiądz Dziekan Zajadacz, tutejszy pomocniczy nauczyciel . Główny nauczyciel z powodu choroby nie mógł przyjść . 27 lutego odbyło się uroczyste wprowadzenie głównego nauczyciela Pawła Wilde w obecności radnych wioski i szkoły. Lokalny Inspektor ksiądz Bartelmus zwrócił uwagę nowo wprowadzonemu nauczycielowi ma obowiązek wychowywania dobrej młodzieży ? życzy mu tego przez podanie ręki. Potem odbyło się przekazanie potrzebnego do nauki materiału. Dopisać należy że w ubiegłym roku wydany przez Biskupa z Wrocławia Dr Jerzego Koppa wydany plan nauczania religii w katolickich szkołach, tutejszej szkole też został przydzielony i do inwentarza wpisany pod nr 31. Jeszcze dodać należy że tutejszy główny nauczyciel w czasie od 5 listopada do 1 lutego był na kursie. Kierownictwo w szkole i kościele przypadło pomocniczemu nauczycielowi Hiersemannowi. Stary podszkolony, który był 6. Zniszczony został w miesiącu maju zastąpiony nowym. W tym samym czasie wybudowano nową altanę przy wejściu do szkoły. Drzewo na płot i altanę podarował patron szkoły Książę Biron z Sycowa. Żniwne wakacje rozpoczęły się 14 lipca zakończyły się 2 sierpnia. Wiosną tego roku w naszej wiosce zmarła pewna ilość dzieci z powodu szkarlatyny. Jesienne wakacje trwały 3 tyg. Od 22 września ? 13 października. Trwała niesprzyjająca pogoda i prace polne a przede wszystkim wykopki kartofli pozostały w tyle. 90 urodziny Generała Marszałka Moltke były w dniu 25 października także w szkołach obchodzone. Dzieciom wpajano wielką chęć do nauki, stałą pilność a przede wszystkim ofiarną miłość do ojczyzny. Temu zasłużonemu i czczonemu jubilatowi życzono długiego życia. Planowany plan lekcji na ten dzień wypadł 1 października opuścił ksiądz Proboszcz Barthelmus Nową Wieś i do Świdnicy się przeprowadził. Przez jego odejście został jego lokalny Inspektorat nad naszą szkołą i Nosalami zakończony. Po raz któryś już przez księdza Dziekana Zajadacza kierowany. Osierocona parafia Nowa Wieś Kś. Została księdzu Miillerowi z Bujakowa oddana. Objął to miejsce 18 grudnia 1890 r. I został przez gminę i szkołę uroczyście wprowadzony.

Rok 1891

Dzień urodzin Jego Majestatu Cesarza Wilhelma II rozpoczął się w naszej szkole 27 stycznia bardzo uroczyście. Zaproszeni i obecni byli radni gminy i szkoły. Tegoroczny wielkanocny egzamin odbył się 16 marca.

Wizytował ksiądz Zajadasz

1 kwietnia został przeniesiony wiejski Inspektor ? nauczyciel pomocniczy Hierseman ? 10.4.1891 koło Świdnicy. Jego miejsce zajął Paweł Taschner z pow. Oława. Ksiądz Proboszcz Muuller był w pierwszą niedziele po Wielkanocnych świętach ? niedziela Trójcy Świętej uroczyście wprowadzony. Żniwne wakacje trwały od 20 lipca ? 8 sierpnia. Jesienne wakacje od 24 września ? 15 października. W pierwszej dekadzie września urządzili nauczyciele naszej szkoły, ze wszystkimi uczniami wycieczkę do publicznej leśniczówki. Przez dosyć bogate wolne datki, było można poczęstować dzieci na miejscu zabaw w lesie kawą, piwem, kiełbasami, bułkami i ciastkami. Nawet pewna część Sycowskiej orkiestry przygrywała podczas tej uczty. Między dziećmi a także między zebraną załogą leśniczówki panowała nieskrępowana swoboda i wesołość. Wakacje Bożonarodzeniowe trwały do 24 grudnia ? 2 stycznia.

Rok 1892

Dzień urodzin Jego majestatu 21 stycznia rozpoczął się uroczyście. Przemawiał do dzieci i obecnej rady gminnej i szkolnej ? nauczyciel Taschner.

4 marca była I i II klasa naszej szkoły podana rewizji przez Inspektora z Sycowa Grensemama. 8 marca odbył się wielkanocny sprawdzian przez księdza Proboszcza Muullera, który w miedzy czasie lokalnym Inspektorem został. Nowy rok szkolny rozpoczął się 1 kwietnia. Wakacje żniwne trwały tylko 14 dni od 24 lipca do 6 sierpnia. Jesienne będą trwały 3 tyg. Od 25 września ? 15 października. 27 maja odwiedził radca szkolny Thais tutejszą szkołę i sprawdził tylko niższą klasę z religii, języka niemieckiego, rachunków i śpiewu. Sprawdził także mieszkania nauczycieli i pomieszczenia gospodarcze. W obecnym roku ucierpiała nauka w tutejszej szkole, porucz planowanych wakacji były przerwy. W maju przerwano naukę z powodu nieznanych zachorowań na chorobę ?masern? Mysi tyfus ? a w miesiącu sierpniu i wrześniu z powodu dyfteruu ? błomica.

W pierwszym wypadku przerwa trwała 14 dni a w drugim 3 tygodnie. Obydwie epidemie zabrały w śród dzieci liczne ofiary. Zanotowano 28 śmiertelnych wypadków. Pod koniec sierpnia zachorował pierwszy nauczyciel na nerwowe bóle głowy. W celu poprawy swojego zdrowia udał się do szpitala w Rychtalu a w październiku na wypoczynek do Petersolorf w Risengebirge. Dłużej niż 4 tygodnie w listopadzie i grudniu nie obecny i na nauki popołudniowe w niższej klasie były przez Inspektora odwołane. Nauczanie wszystkich 3 klas spoczywał na barkach drugiego nauczyciela Taschner, bo zastępstwo przez 3 nauczyciela było nie do osiągnięcia i dlatego wcale nie wnioskowane. Wakacje jesienne trwały od 23 września ? 14 października.

Rok 1893

Dzień urodzin Cesarza był jak co roku świętowany. Wielkanocny sprawdzian miał miejsce 27 marca. Przeprowadzał go Powiatowy Inspektor szkolny Greuseman, który od lipca zastępstwo lokalnego inspektora nad naszą szkołą sprawował. 1 kwietnia został II nauczyciel Taschner do pow. Świdnica przeniesiony. Zastępstwo drugiego nauczyciela zostało powierzone kandydatowi na urząd szkolny Wilhelmowi Piska z Wrocławia. 1 Października oddał mu Królewski Urząd tą posadę definitywnie. Żniwne wakacje trwały od 25 września do 14 października. Dlatego że kadencja dotychczasowej Rady Szkolnej Juzef Patrzych i Filip Pietrus w maju się skończyła. Odbyły się wybory i zostali wybrani Jan Wieczorek i Piotr Lenort i 6 lipca przez Królewski Urząd zatwierdzeni.

Rok 1894

27 stycznia w dzień urodzin Cesarza modlitwą, śpiewem i deklamacjami uroczystości rozpoczęły. Nauczyciel Picha przemawiał.

Żniwne wakacje ?Sedana?? zorganizowała szkoła w leśniczówce święto dziecka, na którym bawili się starzy i młodzi. Wydatki pokryto z wolnych darów rodziców i przyjaciół szkoły. Także Inspektor Powiatowy ofiarował pokaźną sumę.

Rok 1895

Królewski Urząd wydał rozporządzenie, dlatego że dzień urodzin Najjaśniejszego Cesarza i Króla w tym roku w niedziele wypadnie, więc ma być obchodzony w poprzedzającą sobotę a nauka w tym dniu wypadnie. Prosi się aby dzieci wzięły udział w uroczystości kościelnej, o ile warunki na to pozwolą. Postawione zarządzenie zostało dokładnie wykonane. Tegoroczne żniwne wakacje trwały od 15-30 lipca. Od 1-21 października trwały jesienne wakacje. Drugi nauczyciel tutejszej szkoły Piche został 1 października został powołany do odbycia służby wojskowej. Podczas 10 tyg. Nieobecności uczył I nauczyciel wszystkie klasy.

Rok 1896

13 stycznia upłynęło 25 lat od dnia odrodzenia się niemieckiej Rzeszy. Dla nas Niemców bardzo ważna chwila, powiedział w przedmowie nauczyciel. Przez deklamację i śpiew, był ten dzień w naszej szkole uroczyście obchodzony. Także urodziny Jego Majestatu Cesarza Wilhelma był przez uroczystą chwilę obchodzony. Letnie wakacje trwały od 21 lipca do 10 października. 1 maja Proboszcz Muuller w następstwie przeniesienia, naszą parafię. Opuszczona parafia Nowa Wieś będzie odtąd przez parafialnego administratora Księdza Burka obsługiwana. ? Grudnia został Ksiądz Dziekan Zajadacz przez Arcybiskupiego Komisariusza do grobu złożony. Ksiądz Zajadacz troszczył się bardzo o dobro szkół. Był powtórnie Inspektorem naszej szkoły. Pozostanie długo w naszej pamięci. Wybudował parę szkół w pow. Syców.

Rok 1897

27 stycznia Cesarskie urodziny były jak zawsze uroczyście obchodzone. 22 marca przypadła 100 letnia rocznica urodzin Cesarza Wilhelma I była w naszej szkole uroczyście obchodzona, przez pójście do kościoła całej szkoły. 22 rano o 9-tej zbiórka w szkole. Składało się na to: przez I nauczyciela wygłoszona mowa, krótka sztuka odegrana przez siedmioro dzieci, następnie śpiew patriotycznych pieśni. Także 23 marca był wolny od nauki. Od grudnia 1896 r. Inspektora szkół w pow. Syców została powierzona Inspektorowi Menelowi. Przedtem był on nauczycielem w seminarium w Żaganiu. Rozpoczęcie roku szkolnego 27 kwietnia. Letnie wakacje trwały od 19 lipca ? 1 sierpnia. 5 września świętowała tutejsza szkoła dzień dziecka. Wydatki na tą uroczystość pokryto ze zbiórki rodziców.

Rok 1898

Na początku tego roku zostało powierzone kierownictwo powiatowej Inspekcji szkół w pow. Syców ? Królewskiemu Inspektorowi Menclowi. 13 stycznia dokładna rewizja wyższej i średniej klasy tutejszej szkoły przez Inspektora Mencla. Przez zgon parafialnego administratora Księdza Burka która nastąpiła 12 czerwca 1897 r. Parafia Nowa Wieś od sierpnia jest administrowana przez Kapelana Przywarę. Patron kościoła, Kapelanowi Przywarze definitywnie przekazał probostwo i 20 stycznia odbyło się uroczyste wprowadzenie. W obecności miejscowego Proboszcza i radnych szkolnych odbył się 28 marca wielkanocny egzamin. Rozpoczęcie roku szkolnego 14 kwietnia.

Liczba uczniów w tym dniu 184

Letnie wakacje trwały od 18 lipca ? 1 sierpnia.

30 lipca zmarł kanclerz starej rzeszy książę Bismark. Dzieciom zwrócono w odpowiedni sposób na to uwagę. 25 października były niższe klasy kontrolowane przez Inspektora. Przewodniczący Rady Szkolnej Lenort został gminnym przewodniczącym. Na jego miejsce wybrano pół rolnika W. Lenorta i przez przełożonych zatwierdzono.

Rok 1899

27 stycznia świętowano urodziny Cesarza w podobny sposób jak w poprzednich latach. Tegoroczne sprawdzenia wypadły dlatego że, Inspektor szkolny przez obecność Rządowego Radcy nie mógł przyjechać, Nowy rok szkolny rozpoczął się 5 kwietnia. Przyjęto 28 nowych uczniów w tym 3 idiotów. Szkoła liczy 184 uczniów we wszystkich 3 klasach. W tym jest 5 dzieci niemieckich pozostałe polskie. 8 maja szkoła przez Rządowego Radcę Szkolnego kontrolowana. Letnie wakacje trwały od 24 lipca ? 5 sierpnia. Z powodu tego że w naszej wiosce grasowała pryszczyca bydła, musiała także być zamknięta. Aby ten wypadły czas nauki skrócić, były jesienne wakacje wyjątkowo od 18 września ? 7 października bo szkoła i tak już od 7 września zamknięta. Nauczyciel Piche Brał udział w kursie z W.F. W Wrocławiu. Zastępstwo II nauczyciela od 16 października Powiatowy Inspektor oddał Maksymilianowi Kleinowi, który 26 października został uroczyście przez Inspektora na swój urząd wprowadzony. Nauczyciel Klein został 16 grudnia Królewskiemu Rządowi w Opolu przekazany. Posadę II nauczyciela zajął tego samego dnia nauczyciel Erich Henschel. Wakacje na Boże Narodzenie rozpoczęły się 23 grudnia i trwały do 2 stycznia. Na ostatniej lekcji przed świętem Bożego Narodzenia zwrócono dzieciom uwagę przemyślenia przeszłego roku.

Rok 1900

Zmiana nauczyciela bez końca ! 10 marca nauczyciel Piche powrócił z kursu W.F. w Wrocławiu. Tego samego dnia zajoł swoje miejsce w Nowej Wsi, aby jeszcze do 1 kwietnia tutaj uczyć. Nauczyciel zastępca Erich Henschel obioł kierownictwo szkołą w Nowej Wsi. Na miejsce nauczyciela Piche powołano do Słupi przyszedł nauczyciel Sotto z pow. Oława. Nauczyciel Sotto starał się o to miejsce i został przez patronat powołany. Nowy rok szkolny rozpoczął się 18 kwietnia. W tym dniu przyjęto 32 nowych uczniów.

Szkoła liczy 190 dzieci.

w tym katolickich 179

ewangelickich 9

żydów 2

Tylko po niemiecku mówiących 6

Tylko po polsku mówiących 187

mówiących po polsku i niemiecku 8

5 marca 1900 r. był dla nas Niemców ważnym dniem, co w tym dniu następca tronu Fryderyk - Wilhelm pełnoletnim został. Uczniowie zostali dokładnie pouczeni o tym ważnym dniu.

Rok 1901

18 stycznia mija 200 lat od wyniesienia Prus jako królestwa. Ten dzień uroczyście obchodzono a także urodziny jego Majestatu z tą uroczystością połączono. Rok szkolny rozpoczął się 10 kwietnia. Zwolnionych zostało 16 uczniów - przyjętych 32.

Do szkoły uczęszczać będzie 197 uczniów

Do wyższej klasy pójdzie 64 uczniów

średniej 59 uczniów

najwyższej 74 uczniów

katolickiego wyznania 184 uczniów z językiem polskim

ewangelickiego 7 uczniów niemieckim

mojżeszowego 4 uczniów polskim i niemieckim

30 maja zmarł nauczyciel z Nosal Walko na atak serca. Żniwne wakacje trwały od 25 lipca - 5 sierpnia. 5 sierpnia zmarła po długich i z cierpliwością znoszonych cierpieniach Cesarzowa Fryderyka. Dzieciom została ta żałobna wiadomość przekazana. Jesienne wakacje trwały od 24 września - 14 października.

Rok 1902

Rok szkolny rozpoczął się 2 kwietnia. Zwolnionych zostało 20 dzieci - przyjętych tez 20. Szkoła liczy przy rozpoczęciu roku 195 uczniów.

Dzieci polskich 185

niemieckich 10

katolickiego wyznania 186

ewangelickiego 6

mojżeszowego 3

Letnie wakacje trwały od 21 lipca - 3 sierpnia. Jesienne od 29 września - 20 października. Od 1 października zatrudniono III nauczyciela bo uważano że, w zmieniających się warunkach 2 nauczycieli nie wystarcza.

W klasach zaszeregowano uczniów:

I klasa 32 godz. nauki

II klasa 28 godz. nauki

III i IV po 18 godz. nauki

III nauczyciel Thomala z Wrocławia wynajął sobie mieszkanie w budynku gminnym. Pewien przypadek powinien tutaj być zamieszczony pomimo że jest nie przyjemny, ale szkołę obchodzi. Więcej jak 40 lat panował tu chwalebny zwyczaj zaprowadzony przez zmarłego księdza Zajadacza że w środy i soboty każdego tygodnia uczniowie wyższej i średniej klasy brali udział w Mszy św. i śpiewali po niemiecku. Z okazji odpustu, na pasterce i w 3 święto Bożego Narodzenia śpiewano po niemiecku. Obecnie tutaj urzędujący ksiądz Przywara nie może znieść niemieckiego śpiewu i oficjalnie go zabronił. Aby każdą okazję do niemieckiego śpiewu szkole zabrać, zaprowadził inny układ nabożeństw, modlitw aby tylko nie śpiewały po niemiecku.

Rok 1903

Rozpoczął się 15 kwietnia. W tym dniu przyprowadzono szkole 30 zaczynających. Z rozpoczęciu wielkanocnych wakacji 26 uczniów wyszło.

Z tych 198 uczniów należy:

Do I klasy 51

II klasy 63

III klasy 43

IV klasy 41

Z tego katolików 191

ewangelików 6

żydów 1

5 dzieci z domu po niemiecku mówiących wszyscy inni po polsku. 1 kwietnia opuścił nauczyciel Thomala III miejsce nauczania tutejszej szkoły dlatego że on na swoją korzyść rolniczą szkołę w Sycowie wybrał. To miejsce prawie w tym samym czasie nauczyciel Tremel zajął. Także nauczyciel Sotta po 3 letnim nauczaniu w tutejszej szkole poszedł do Sycowa. Z wielką gorliwością i dobrymi postępami tutaj działał. Na jego miejsce wstąpił kandydat na urząd szkolny Krauze z Wrocławia. Jesienne wakacje trwały od 28 września - 19 października. Nauczyciel Krauze poszedł 1 października do wojska. Na jego miejsce przyszedł Ludwik Hebesra z Wrocławia. I nauczyciel Wilde od 7 października do 10 listopada był na rolniczym kursie w Legnicy. Był w tym czasie przez II i III nauczyciela zastępowany.

Rok 1904

Rozpoczął się 6 kwietnia. W tym dniu przyjęto do szkoły 27 pierwszoklasistów. Ogólna liczba uczniów 200. W śród nich jest 10 niemieckiej mowy reszta polskiej. Letnie wakacje trwały od 18 lipca - 1 sierpnia. Jesienne od 26 września - 24 października. W następstwie wzięcia udziału w II części kursu rolniczego w Legnicy, została 14 listopada rolniczo przygotowawcza szkoła tutaj otwarta. Nauka odbywać się będzie 3 dni w tygodniu od 18 godz. - 20. z przedmiotów: chemia, rolnictwo, język niemiecki i matematyka. Koszty opału i światła ponosi gmina. Królewski Urząd za podręczniki do czytania i wynagrodzenie nauczyciela 1 markę za godzinę. Materiał do przerobienia na dwa kursy rozłożony na dwa półrocza zimowe. Udział młodzieży od 14 do 18 lat nie jest przymusowy.

Rok 1905

9 maja 1905 r. przypadła setna rocznica śmierci Schillera. Z okazji tej rocznicy nauczyciel Haber w wyższej klasie trzymał wykład w którym przedstawił obraz życia tak wielkiego niemieckiego pisarza i poety. W łatwej formie treść dramatu Wilhelm Tell opowiedział. Planowa nauka w tym dniu wypadła. Rozpoczęcie roku szkolnego 1905 1 kwietnia. Zwolnionych w tym dniu zostało 16 czternastolatków. Przyjęto 23.

Szkoła liczyła w tym dniu 200 uczniów.

Katolików 196

ewangelików 8

polskiej mowy 184

niemieckiej 12

niem. i polskiej 4

Letnie wakacje trwały od 17 lipca - 7 sierpnia. Jesienne wakacje od25 września do 14 października. 1 października nauczyciel Haber został przeniesiony do Buchelsdorf a na jego miejsce przy - 15 listopada nauczyciel Gotschalk. Spis ludności 1 grudnia wykazał w porównaniu z przed 5 lat, że liczba ludności zmniejszyła się w wiosce z 776 do 772 na stale zamieszkałych osób. Podstawą tego ubytku jest wyjazd ludności do przemysłu ( przede wszystkim do kopalni na górny Śląsk i do Westwaluu ). Nauczyciel Gostchalk poszedł 1 lutego na stare miejsce. Na jego miejsce wprowadzono kandydata na urząd szkolny Franciszka Thomasa. Ponownie spodziewany plan przebudowy, albo budowy nowej szkoły, został znowu na niewiadomy czas odłożony. Zainteresowani tą budową z powodu niewystarczających środków nie chcą ryzykować z rozpoczęciem, a na pomoc państwa jeszcze nie można liczyć. 31 marca zwolniono 19 czternastolatków.

Rok 1906

Rozpoczęcie roku szkolnego 1 kwietnia. W tym dniu przyjęto 29 nowych uczniów.

Ogólna liczba dzieci 207

katolickiej wiary 198

ewangelickiej 9

niemieckiego języka 6

polskiego 193

dwujęzycznych 8

15 listopada przyszła wiadomość z Wrocławia, że przebudowa z powiększeniem budynku szkolnego, została definitywnie postanowiona. Budowa ma być rozpoczęta wiosną 1907 r. Koszt budowy ma wynosić 72.610 mark w gotówce. Królewski Urząd przyznał 15.000 mark. Pozostałą sumę ma Patronat dać. Daje także potrzebny surowiec ale gmina ma też materiał na plac budowy zwieść. Pozostałe koszty będą wliczone w pomoc pieszych i zaprzęgów. 3 października po długich cierpieniach zmarł proboszcz Przywara. Kapelan Niedziela jako administrator zajął jego miejsce. Letnie i jesienne wakacje trwały po 3 tygodnie. Już zimą zwożono drzewo i cegłę na budowę szkoły. Wybudowanie szkoły powierzono murarzowi - cieśli - mistrzowi Schlipke z Sycowa. Największy koszt miał wynieść 23 tyś. mark najmniejszy 14.700 marktaki proponował Schlipke. Na koniec wyniósł 16.160 mark. Pod koniec marca rozpoczęto rozbiórkę starej szkoły. Na czas budowy którą przewidywano 2 lata, są klasy do powozowni i na strych nad powozownią przeniesione. Ze względu na to że aż do maja trwała zimna pogoda, pobyt uczniów i nauczycieli w tych nie ogrzewanych pomieszczeniach nie był przyjemny. A w niektórych dniach nawet nie do zniesienia. I nauczyciel Krauze opuścił Nową Wieś Kś. na jego miejsce przyszedł nauczyciel Schrreder. Wielkanocne wakacje trwały od 25 marca - 9 kwietnia.

Rok 1907

Na zakończenie roku szkolnego zwolniono 22 uczniów a 9 kwietnia przyjęto 29.

Ogólna liczba uczniów wynosi 218

Katolików 213

ewangelików 5

niemieckiej mowy 5

polskiej 217

dwujęzycznych 5

1 października opuścił nauczyciel Thomas przez niego kierowane miejsce II nauczyciela w tutejszej szkole, aby swoją powinność służenia w wojsku wypełnić. Na jego miejscu przyszedł nauczyciel Maschler ze Śremu. Jesienne wakacje trwały od 30 września - 19 października. Także po wakacjach musiała się nauka odbywać w stodołach. Obecność w szkole z powodu nieprzyjemnej pogody była bardzo nieregularna. W niektóre dni nauka wypadła całkowicie. 5 listopada była jedna salka nowej szkoły tak dalece wykończona że mogła się w niej jako tako nauka odbywać. 11 listopada wykończono drugą a po wakacjach Bożego Narodzenia trzecią salkę oddano do uczenia. Te salki są w miedzy czasie wyposażane w nowe ławki, podium, nowe szafy, stoły i krzesła. Sale są jasne, obszerne, robią przyjemne wrażenie. Dla nauczycieli są przewidywane ładne, praktyczne mieszkania. I nauczyciel mieszka już w nowym budynku szkolnym. Mieszkania dla I i II nauczyciela mogą być dopiero wiosną wykończone.

"Niech Pan Bóg czuwa nad nową szkołą i naszej pracy największym błogosławieństwem darzy".

9 września otrzymała nasza parafia nowego duszpasterza, w osobie księdza Proboszcza Kokota z Górnego Śląska.

Rok 1908

W dniu rozpoczęcia nowego roku szkolnego szkoła liczyła 214 uczniów.

103 chłopców

111 dziewcząt

5 ewangelików

209 Katolików

6 niemieckiej mowy

198 polskiej mowy

5 obydwu mów.

Na swoje życzenie życzenie został nauczyciel ? ... 1 lipca przeniesiony do pow. ?... Miejsce II nauczyciela zostało przekazane kandydatowi na urząd szkolny.

Letnie wakacje trwały od 20 lipca - 19 sierpnia. Nauczyciel Schrreder poszedł 1 października do wojska. Jego miejsce zajął Weltschek. Jesienne wakacje trwały od 29 września - 19 października. 1 listopada do szkoły chodziło 210 dzieci.

Z wioski 187

Z dworu 24

Rok 1909

27 stycznia 50 rocznica urodzin Cesarza. Na tej uroczystości byli obecni radni gminy i szkoły. 34 uczniów wyszło ze szkoły, 23 zostało przyjętych. Przy rozpoczęciu nowego roku szkolnego do szkoły przyszło 199 dzieci. Od 8 do 19 kwietnia wielkanocne wakacje. Letnie wakacje od 19 lipca - 8 sierpnia. Jesienne od 27 września - 16 października. 1 października opuścił kolega Weltschek swoją posadę i poszedł do wojska w Nysie. jego zastępca nauczyciel Ernst Konrad został 6 października przez pow. Inspektora jako III nauczyciel w Nowej Wsi wprowadzony. Jego Majestat Cesarz nadał powiatowemu Inspektorowi tytuł Radcy Szkolnego. Wakacje na Boże Narodzenie trwały od 23 grudnia do 2 stycznia.

Rok 1910

27 stycznia urodziny Cearza. Nauczyciel Wilde miał przedmowę na temat co Hohenzollernowie dla Prus uczynili. Wieczorem tego samego dnia młodzież kursu rolniczego uczynili ten dzień w formie wieczoru rodzinnego , przez deklamacje, gry, śpiewy i tańce. 23 marca zostało 17 uczniów zwolnionych. Nauczyciel Tantz skierował do nich serdeczne słowa:

"Módl się i pracuj".

5 kwietnia bo do tego dnia trwały wakacje wielkanocne rozpoczął się nowy rok szkolny.

Szkoła liczy 200 dzieci.

Przyjęto do szkoły 24 dzieci.

Klasa I 56 uczniów

Klasa II 57 uczniów

Klasa III 55 uczniów

Klasa IV 32 uczniów

Z tych 200 uczniów są:

niemców 5

polaków 195
11, 12, 13, 14 oraz 19, 20 i 21 maja odbywał się kurs sportowy i gier różnych I nauczyciel Wilde brał w nim udział. Wakacje z okazji zielonych świąt od 15 -21 maja. W ostatni dzień przed letnimi wakacjami nauczyciel Geisler został w interesie służbowym, przeniesiony. Na to miejsce został nauczyciel Konrad powołany, i przez pow. Inspektora Mencla w obecności rady szkolnej na urząd wprowadzony. Do tej uroczystości dołączono w wyższej klasie uroczystość z okazji 100 - rocznicy śmierci niezapomnianej Królowej Luizy. Na jej cześć tą uroczystość zorganizowano. Jesienne wakacje od 26 września- 15 października . Na miejsce radcy szkolnego został wybrany dzierżawca rycerskiego dworu Kerrn przewodniczącym związku. Wakacje na Boże Narodzenie od 23 grudnia - 2 stycznia.

Rok 1911

21 stycznia obchodzono urodziny Cesarza. nauczyciel Tantz miał mowę o starej i nowej Niemieckiej Rzeszy. 1 kwietnia zwolnionych zostało 32 uczniów a przyjętych 14. Szkoła liczy 194 uczniów. Wielkanocne wakacje od 12-25 kwietnia. Na zielone święta od 2 - 9 czerwca. Podczas lata były przeszkody w nauce. Po letnich wakacjach które trwały od 17 lipca - 5 sierpnia. W niektóre dni były tak wielkie upały że minister kultury dał zezwolenie na skrócenie lekcji. W naszej szkole też skrócono o 1 godz. przed i po południu. Pod koniec czerwca przyszła do naszej gminy po całych Niemczech szerząca się pryszczyca. Dzieci u których była pryszczyca nie mogą przychodzić do szkoły. W nowym roku szkolnym zostały w planie ujęte 2 godz. na sport (W.F.). Z tego powodu w drugiej klasie wypadła lekcja czytania. Do sportu mamy 1 piłkę ręczną i 2 do kopania i linia do przeciągania, z kasy szkolnej zapłacone 30 września dzień Cesarzowej Augusty. W ostatni dzień przed wakacjami jesiennymi dzieci były o wielkości i ważności tej znanej Cesarzowej pouczone. Nauczyciel Geisler został 1 października na swoją prośbę przeniesiony. Opuszczone miejsce zostało powierzone nauczycielowi Herrmanosi który po jesiennych wakacjach w swój urząd wprowadzony. Jesienne wakacje od 23 września - 14 października. Na Boże narodzenie od 24 grudnia - 3 stycznia.

Rok 1912

27 stycznia urodziny Jego Majestatu Cesarza odświętnie obchodzono. Kolega Herman w swojej uroczystej mowie najprzód o niezapomnianych zasługach Fryderyka Wielkiego mówił. Później o dążeniach pokojowych obecnie panującego Cesarza Wilhelma. Potem skierował mowę do wykładu o rozwijającej się w szybkim tempie naszej floty. W tej uroczystości brali udział radni szkolni. 1 kwietnia zostało zwolnionych 24 uczniów a przyjętych 22. Wielkanocne wakacje trwały od 4-16 kwietnia. Zielonoświątkowe od 23-30 maja. Nauczyciel Tautz został na nauczyciela i organistę do Międzyborza przeniesiony i zajął to miejsce 1 lipca. Na jego miejsce przyszedł nauczyciel Jerzy Latzel z Marcinków, tutejszego powiatu. W czasie od 17-22 czerwca nauczyciel Tautz brał udział w kursie szkolenia i kierowania młodzieżą w Sycowie. Nie nauczyciel Latzel tylko nowy nauczyciel Eustachy Strauch przyszedł na posadę II nauczyciela. Letnie wakacje trwały od 22 lipca - 12 sierpnia. Od 1 kwietnia w plan godzin włączono 3 godz. robót ręcznych dla dziewcząt. Nauka rolniczego przygotowywania która od paru lat jest nadal kontynuowana, została 29 października rozpoczęta z 7 uczniami krótkowzroczności rodziców, którzy dalszej nauki swoich dzieci nie chcą i swoją niedbałością swoim "Panom synalkom" s
 
Przejdź do forum:
Logowanie
Nazwa użytkownika

Hasło



Nie masz jeszcze konta?
Zarejestruj się

Nie możesz się zalogować?
Poproś o nowe hasło
Monografia Kępna z 1815

Czytaj publikację


bądź pobierz książkę
(ok. 35MB)
Do zobaczenia Efka![0]
Kalendarz

Brak wydarzeń.

Złap nas w sieci NK  FB  BL  TVN24
Ostatnio na forum
Najnowsze tematy
· Leczenie AMD
· Magnesy stolarskie?
· Części samochodowe?
· prezent dla mamy
· Czy miał ktoś proble...
· Prezent dla taty
· Kępno.Węzeł kolejowy.
· Friederike Kempner -...

Losowe tematy
· Wieża Bismarcka w K...
· KĘPNO W OKRESIE KSI...
· Reportaż o Romach
· Części samochodowe?
· Kochłowy
Najwyżej oceniane zdjęcie
Brak głosów w tym miesiącu
44,370,047 unikalne wizyty