Zobacz temat
www.kepnosocjum.pl :: Kępno i okolice :: Gmina Bralin
 Drukuj temat
Historia szkoły podstawowowej w Nowej Wsi Książęcej.
mikehopfen
#1 Drukuj posta
Dodany dnia 05-06-2008 13:27
Postów:
Data rejestracji: 01.01.70

Szkołę w Nowej Wsi Książęcej
założył w XVIII wieku ks. Jurczyk z Trębaczowa. Szkoła liczyła 30 uczniów, a obowiązki nauczyciela pełnił Bartłomiej Reiman . On to , z pomocą dziedzica dworu w Nowej Wsi Książęcej hrabią von Dohna, zbudował w miejscu, gdzie znajduje się dzisiejsza szkoła mały, drewniany budynek. Bartłomiej Reiman pracował w Nowej Wsi Książęcej około 40 lat. Po nim uczył do roku 1840 jego syn Jakub. Organistą w tutejszym kościele był nauczyciel Jan Orszulak z Trębaczowa. Bardzo szybko rosła liczba dzieci uczęszczających do szkoły, dlatego też zatrudniono pomocniczego nauczyciela, Wagnera. Książę Biron Von Curland popierał koncepcję, by wybudować nowy, masywny budynek. Po długich debatach postanowiono dobudować od strony południowej dodatkową salę lekcyjną, ale z różnych powodów prace nie mogły się rozpocząć. Budowę sali rozpoczęto w 1836 i jesienią tego samego roku oddano ją do użytku. Koszt przedsięwzięcia wyniósł 700 marek i w całości został pokryty przez mieszkańców wsi. W tym czasie nadzór nad szkołą pełnił inspektor szkolny ks. dziekan Kaffanka. Do rady szkolnej należeli: Wojciech Chojeński i Andrzej Wiórek, a sołectwo było w rękach Wawrzyńca Lenorta. W 1845 roku gmina zadecydowała o generalnym remoncie starego budynku szkolnego. W roku 1849 złożono do gminy podanie o zezwolenie na rozbudowę szkoły. Niestety, zezwolenia nie otrzymano i ludność postanowiła sama ponieść koszty przedsięwzięcia. W maju 1850 roku przystąpiono do budowy nowej szkoły, którą połączono z pozostałą częścią. Jesienią tego samego roku oddano szkołę do użytku. Szkoła otrzymała także niewielki areał ziemi (za wioską w kierunku Trębaczowa) z przeznaczeniem na szkółkę drzewek. Po śmierci dziekana i inspektora szkolnego ks. Kaffanki, szkolnym inspektorem na powiat sycowski został ks. Pietzka. Ludność z Nowej Wsi Książęcej starała się już wtedy o swojego własnego księdza. 20 grudnia przyszedł na parafię ks. Jan Michatsch. Ze względu na to, że probostwu groziło zawalenie, wynajęto dla księdza mieszkanie, a po 2 latach pobudowano, stojące do dzisiaj, nowe probostwo. W roku 1857 umiera nauczyciel Jan Orszulak, jego obowiązki przejął nowy nauczyciel, pan Ciossek. W tym samym roku ,w lipcu, prawie wszyscy mieszkańcy zachorowali na tyfus. Szkoła była przez kilka tygodni nieczynna. Skutki choroby okazały się tragiczne, zmarły 23 osoby. Po śmierci ks. Jana Michatscha proboszczem został ks. Józef Gillar z Ostrowa. W roku 1864 Urząd Opiekuńczy zgodził się na przebudowę szkoły. Prace rozpoczęto w 1865r. Rozebrano i odbudowano na nowo powstałą w 1838r. część południową szkoły. Jesienią tego samego roku oddano ją do użytku. W 1868 umiera ks. Gillar. Do osieroconej parafii przybył w lipcu nowy ksiądz, Wilchelm Schneider. Gościł on w niej tylko rok, ponieważ został przeniesiony do Himmeltal. Na jego miejsce przychodzi Aleksander Zajadacz z Trębaczowa, który sprawuje także nadzór nad szkołą. W kwietniu 1871roku klasa wyższa otrzymała od ks. proboszcza globus. W marcu 1872 roku z polecenia ks. Zajadacza i powiatowego inspektora ks. proboszcza Kupca z Sycowa wprowadzono dla dziewcząt klas wyższych robótki ręczne. Lekcji szycia, wyszywania i innych robótek ręcznych udzielała żona obecnego nauczyciela.

ROK 1873

Urząd Królewski odwołuje naukę w języku polskim - nauczanie odbywa się w języku niemieckim.12 sierpnia wizytator z Wrocławia przeprowadza w szkole kontrolę.

ROK 1876

Umiera dotychczasowy nauczyciel i organista. Z powodu braku nauczycieli zajęcia w szkole odbywają się od września do grudnia tylko 1,5 godziny dziennie. 4 grudnia Albert Wanzek obejmuje posadę nauczyciela, organisty i kościelnego. Liczba uczniów wynosi: w klasie niższej - 134; w klasie wyższej - 79.

ROK 1877

2 lutego powiatowy inspektor przeprowadza kontrolę. 26 kwietnia nauczycielem w wyższych klasach zostaje Józef Ashmann władający biegle językiem niemieckim. Prowincjonalny radny szkół przeprowadza kontrolę osiągnięć uczniów w tutejszej placówce- kontrola wypada pozytywnie. Wprowadza się nowy podział na okręgi. Do okręgu nowowiejskiego należą szkolni inspektorzy i nauczyciele szkół z Nowej Wsi Książęcej, Trębaczowa, Dziadowej Kłody, Domasłowa i Nosal. Przewodniczącym zostaje tutejszy proboszcz ks. Gans.

ROK 1878

W wyniku kontroli powiatowego inspektora odwołano ze stanowiska nauczyciela Ashmanna. Zarzucano mu zbyt niski poziom nauczania. Lekcje odbywają się: w klasie wyższej od 8.00 do 12.00; w niższej od 13.00 do 15.30

ROK 1879

Szkoła liczy 207 uczniów. Szkolny radca Pollok z Wrocławia wizytuje szkołę. Z powodu późnej godziny nie przeprowadzono z uczniami sprawdzianu. Kontrola ograniczyła się tylko do sprawdzenia prac pisemnych i dzienników. Wizytowano prace ręczne prowadzone przez panią Waleskš Gans.

ROK 1880

Szkoła liczy 204 uczniów. Placówka zostaje zobowiązana do urządzenia boiska sportowego przed gminnym budynkiem. Z powodu niszczenia przyrządów sportowych i nieporozumień z miejscową ludnością, boisko zostaje przeniesione na teren szkoły. Minister Kultury pan von Puttkammer wprowadza podręcznik do nowej ortografii - Regulacja i słownik do poprawnego niemieckiego pisania.

ROK 1881

4 kwietnia rozpoczyna się rok szkolny. Szkoła liczy 198 uczniów, w tym 11 wyznania ewangelickiego. Kontrola przeprowadzona przez powiatowego inspektora obejmuje teorię i praktykę hodowli drzewek owocowych (wizytacja szkółki drzewnej). Rozwiązanie Nowowiejsko - Trębaczowskiego Okręgu Konferencyjnego. Nowa Wieś Książęca i Nosale zostają przydzielone do Bralina.

ROK 1882

8 marca umiera w Sycowie opiekun i dobroczyńca tutejszej szkoły, książę Biron von Kurland. Za jego panowania rozbudowano szkołę, wybudowano stodołę i budynki gospodarcze oraz stworzono własny system parafialny. Rok szkolny rozpoczyna się 3 kwietnia. W trzech klasach uczy się 190 uczniów, w tym 5 wyznania ewangelickiego. Letnie wakacje trwają od 17 lipca do 6 sierpnia; jesienne od 24 września do 8 października.

ROK 1883

17 stycznia szkołę odwiedza powiatowy inspektor. 7 marca przeprowadzony zostaje roczny sprawdzian pod przewodnictwem ks. proboszcza Gansa.1 kwietnia szkołę opuszcza nauczyciel Neuman, który otrzymuje posadę w Goli. Na jego miejsce przychodzi Ernst Vinter. Szkoła liczy 210 uczniów: w klasie wyższej 63 - w średniej - 64 w niższej - 83. 12 lipca powiatowy inspektor przeprowadza w trzech klasach kontrolę.

ROK 1884

10 marca przeprowadzony zostaje roczny sprawdzian. Rok szkolny rozpoczyna się 3 kwietnia. Liczba dzieci w tym dniu wynosi190: katolików- 184, ewangelików - 5, żydów - 1. Letnie wakacje trwają od 21 lipca do 11 sierpnia, a jesienne od 28 września do 12 października.

ROK 1885

23 lutego zostaje przeprowadzony roczny sprawdzian.1 marca wioskę opuszcza ks. proboszcz Gans, który był również inspektorem szkolnym. Funkcję tę powierzono czasowo ks. dziekanowi Zajadaczowi z Trębaczowi. Rok szkolny rozpoczyna się 9 kwietnia. Liczba dzieci wynosi 180: w klasie wyższej - 51 w klasie średniej - 62, w klasie niższej - 67. 17 czerwca z powodu epidemii zostaje zamknięta szkoła (zachorowało 95 dzieci, 1 dziecko zmarło). 23 października powiatowy inspektor przeprowadza kontrolę.

ROK 1886

Roczny sprawdzian odbywa się 23 marca w obecności lokalnego inspektora i komitetu rodzicielskiego.1 kwietnia rozpoczyna się rok szkolny, liczba dzieci wynosi 180. 9 kwietnia kontrolę w szkole przeprowadza powiatowy inspektor. Wakacje letnie trwają od 19 lipca do 8 sierpnia, kartoflane od 27 września do 13 października.7 grudnia inspektor przeprowadza kontrolę obu klas.1 stycznia powiatową kontrolę szkół przeprowadza pan Wernicke.

ROK 1887

24 lutego kontroli w obu wyższych klasach dokonuje nowy inspektor.29 marca pod przewodnictwem ks. dziekana zostaje przeprowadzony roczny sprawdzian.1 kwietnia rozpoczyna się nowy rok szkolny. Od 17 do 22 czerwca zamknięta jest szkoła z powodu licznych zachorowań na egipskie zapalenie oczu. 24 września szkołę wizytuje inspektor powiatowy. 3 listopada w obecności powiatowego inspektora odbywają się wybory na przewodniczącego rad. Jednogłośnie wybrany zostaje Józefa Patrzycha ( jednym z warunków wyboru na przewodniczącego jest biegła znajomość języka niemieckiego). W związku z chorobą króla Prus Fryderyka III uczniowie po skończonych zajęciach odmawiają za jego zdrowie modlitwę.

ROK 1888

12 marca w obecności inspektora, ks. proboszcza i miejscowych radnych szkoły odbywa się roczny sprawdzian. Rok szkolny rozpoczyna się 3 kwietnia, liczba uczniów wynosi 172. Królewski Urząd we Wrocławiu lokalną inspekcję nad szkołami powierza w Nowej Wsi Książęcej ks. proboszczowi Hoffmanowi. 15 czerwca po 98 dniach rządów umiera w Poczdamie niemiecki cesarz Fryderyk III. Jego miejsce zajmuje najstarszy syn Wilhelm II (ur. 27.01.1859r.)Dzięki Królewskiemu Urzędowi w szkole powstaje biblioteka, w której mieszczą się 72 woluminy.

ROK 1889

W związku z przypadającymi urodzinami króla, dzieci szkolne biorą udział w nabożeństwie odprawianym w jego intencji. W szkole odśpiewano kilka patriotycznych pieśni i wysłuchano przedmowy nauczyciela. 26 marca odbywa się coroczny sprawdzian pod przewodnictwem księdza proboszcza Hoffmana, rady szkolnej i rady wiejskiej. Rok szkolny rozpoczyna się 1 kwietnia.17 sierpnia przeprowadzona zostaje kontrola tutejszej szkoły. Ks. proboszcz Hoffman zostaje przeniesiony na inną placówkę. Jego miejsce zajmuje ks. dziekan Zajadacz. 5 listopada umiera główny nauczyciel, organista i kościelny Albert Wacek. W grudniu szkoła otrzymuje od Królewskiego Urzędu obraz z wizerunkiem cesarza Wilhelma II.

ROK 1890

W kronice napotykamy po raz pierwszy na wzmiankę o przerwie świątecznej trwającej od 24 grudnia do 2 stycznia. W przyszłości wakacje bożonarodzeniowe mają trwać do 4 stycznia, a wielkanocne mają być natomiast skrócone.1 lutego miejsce zmarłego Alberta Wancka zajmuje Paweł Wilde. Obejmuje on równocześnie urząd organisty i kościelnego w tutejszym kościele.12 lutego stanowisko ks. proboszcza obejmuje Karol Bartelmus. Powołano go również na lokalnego inspektora nad szkołami w Nowej Wsi Książęcej i Nosalach. 27 lutego Paweł Wilde obejmuje stanowisko głównego nauczyciela. Szkoła otrzymuje plan nauczania religii w katolickich szkołach. Z powodu szkarlatyny umierają w wiosce dzieci. Dzięki hojności patrona szkoły, księcia Birona ze Sycowa, postawiono nowy płot i wybudowano altankę przed wejściem do szkoły.1 października parafię opuszcza ks. proboszcz Barthelmus.18 grudnia jego miejsce zajmuje ks. Muller.

ROK 1891

Egzamin wielkanocny zostaje przeprowadzony 16 marca w obecności wizytatora ks. Zjadacza. W pierwszej dekadzie września cała szkoła uczestniczy w wycieczce do pobliskiej leśniczówki. Do tańca przygrywają członkowie sycowskiej orkiestry. Dzieci poczęstowane są kawą, kiełbaskami, bułkami i słodyczami.

ROK 1892

3 marca ks. proboszcz Muller przeprowadza egzamin wielkanocny. 4 marca inspektor Grensemann ze Sycowa przeprowadza kontrolę w pierwszej i drugiej klasie.1 kwietnia rozpoczyna się rok szkolny. Wakacje żniwne trwają tylko 14 dni (od 24 lipca do 6 sierpnia), jesienne trzy tygodnie. 27 maja radca szkolny Thais przeprowadza kontrolę w niższej klasie. Kontrolą objęto lekcje religii, języka niemieckiego, matematyki i śpiewu. Sprawdzono mieszkania nauczycieli i pomieszczenia gospodarcze. W maju z powodu licznych zachorowań na mysi tyfus zostaje na 14 dni przerwana nauka w szkole. Na przełomie sierpnia i września ponownie przerwano naukę na 3 tygodnie z powodu epidemii błonicy. Wśród dzieci zanotowano 28 śmiertelnych wypadków.

ROK 1893

27 marca przeprowadzono wielkanocny egzamin.1 kwietnia nauczyciel Taschner zostaje przeniesiony do Świdnicy a jego miejsce obejmuje Wilhelm Pich z Wrocławia. Jan Wieczorek i Piotr Lenort zostają wybrani do Rady Szkoły.

ROK 1894

Z okazji dni Sedana szkoła organizuje w leśniczówce Dzień Dziecka , na którym bawią się i rodzice, i dzieci. Wydatki pokryto z wolnych darów rodziców i przyjaciół szkoły. Pokaźną sumę na ten cel ofiarował także inspektor powiatowy. Latem tego roku szkoła otrzymuje drewno na ogrodzenie. Drewno na zlecenie Królewskiego Urzędu zostaje dostarczone przez Patrona.

ROK 1895

27 stycznia dzieci tutejszej szkoły biorą udział w uroczystości kościelnej z okazji urodzin Najjaśniejszego Cesarza i Króla. Wakacje żniwne trwają od 15do 30 lipca, jesienne od 1do 21 października.1 października nauczyciel Piche zostaje powołany do odbycia dziesięciotygodniowej służby wojskowej.

ROK 1896

Parafię opuszcza ks. proboszcz Muller a jego miejsce zajmuje ks. Burka.2 grudnia zostaje pochowany ks. dziekan Zajadacz, który pełnił funkcję inspektora szkolnego. Dzięki niemu wybudowano w powiecie sycowskim wiele szkół.

ROK 1897

Szkoły w powiecie sycowskim zostają powierzone inspektorowi Mendlowi. Rok szkolny rozpoczyna się 27 kwietnia, wakacje letnie trwają od 19 lipca do 1 sierpnia.12 czerwca umiera parafialny administrator ks. Burka.5 września świętowano Dzień Dziecka. Naprawiono należącą do szkoły pompę. Studnię wymurowano, a pęknięty od mrozu dekiel zastąpiono nowym. Tablice szkolne zostają odmalowane minią przez Hensta z Wrocławia.

ROK 1898

13 stycznia inspektor Mencel przeprowadza kontrolę wyższej i średniej klasy. 12 stycznia probostwo obejmuje kapelan Przywara.28 marca zostaje przeprowadzony egzamin wielkanocny. Rok szkolny rozpoczyna się 14 kwietnia, szkoła liczy 184 uczniów.30 lipca umiera kanclerz Bismark.25 października skontrolowano niższe klasy. Podłoga w II klasie z powodu dużych szpar zostaje zastąpiona nową. Materiał dostarcza Patron. Szkoła zakupuje nowy sprzęt sportowy i nowe ławki.

ROK 1899

Egzamin wielkanocny z powodu nieobecności rzšdowego radcy nie zostaje w tym roku przeprowadzony.5 kwietnia rozpoczyna się rok szkolny. Przyjęto 28 nowych uczniów, w tym 3 upośledzonych umysłowo. Szkoła liczy 184 uczniów, pięcioro dzieci jest pochodzenia niemieckiego. Z powodu pryszczycy bydła zostają odwołane zajęcia w szkole. W związku z tym jesienne wakacje skrócono. Nauczyciel Piche bierze udział w kursie wychowania fizycznego organizowanym we Wrocławiu.

ROK 1901

30 maja umiera nauczyciel Wolko uczący w Nosalach.

ROK 1902

Szkoła liczy195 uczniów.1 października zatrudniono trzeciego nauczyciela - Thomale z Wrocławia. Uczniów zaszeregowano w 4 klasach: I klasa - 32 godziny nauki, II klasa - 28 godzin nauki, III i IV klasa po 18 godzin nauki. Zmarły ks. Zajadacz wprowadził zwyczaj, że w środy i w soboty uczniowie wyższej i średniej klasy brali udział we Mszy św. i śpiewali po niemiecku. Urzędujący ks. Przywara nie toleruje niemieckiego śpiewu i oficjalnie go zabrania.

ROK 1904

Rok szkolny rozpoczyna się 6 kwietnia, ogólna liczba uczniów wynosi 200. 14 listopada rozpoczyna się w szkole kurs dla przyszłych rolników. Nauka odbywa się 3 dni w tygodniu i obejmuje takie przedmioty jak: chemia, język niemiecki i matematyka. W kursie bierze udział młodzież w wieku od 14 do 18lat. W latach 1901-1903 klasa II została zaopatrzona w nowe ławki. Pomieszczenia do nauki dla czteroklasowej szkoły były niewystarczające, dlatego postanowiono dobudować piętro z trzema klasami i jednym mieszkaniem dla nauczyciela.

ROK 1905

Spis ludności wykazuje, że w porównaniu z 1900 rokiem, liczba ludności w wiosce zmniejszyła się z 776 do 722. Spodziewany plan przebudowy lub budowy nowej szkoły z powodu niewystarczających środków zostaje przełożony na inny czas.

ROK 1906

15 lipca przychodzi decyzja z Wrocławia o przebudowie i powiększeniu budynku szkolnego. Budowa ma być rozpoczęta wiosną 1907 roku. Koszt przebudowy ma wynieść około 72610 marek, z tego 15000 marek da Urząd Królewski, a pozostałą część kosztów pokryje patronat. Wybudowanie szkoły powierzono murarzowi, cieśli i mistrzowi ze Sycowa panu Schlipke. Koszt przebudowy wynosi 16160 marek. W marcu zostaje rozpoczęta rozbiórka starej szkoły. Klasy na czas budowy są przeniesione do powozowni i na strych nad powozownią.

ROK 1907

5 listopada zostaje oddana w nowej szkole pierwsza klasa , 11 listopada druga, a po wakacjach bożonarodzeniowych trzecia. Klasy wyposażono w nowe ławki, szafy, stoły i krzesła oraz podium. Mieszkania dla nauczycieli okazały się ładne i praktyczne.

ROK 1911

W nowym roku szklonym zostały ujęte w planie 2 godziny wychowania fizycznego. Z tego powodu w klasie II wypadła lekcja czytania. Z kasy szkolnej zakupiono potrzebny sprzęt: piłkę do ręcznej,2 piłki nożne, linę do przeciągania.

ROK 1912

Od 1 kwietnia w plan godzin włączono 3 godziny robót ręcznych dla dziewcząt.29 października rozpoczęto z 7 uczniami naukę przygotowawczą dla rolników.

ROK 1913

27 stycznia szkoła obchodzi urodziny cesarza. W uroczystości biorą udział: Rada Szkoły i Rada Gminy. Letnie wakacje trwają od 21 lipca do 9 sierpnia. Na zimowy kurs szkoły rolniczej, który rozpoczął się 29 września, zgłosiło się 24 uczniów.

ROK 1914

W minionym roku szkołę ukończyło 26 uczniów, na nowy rok szkolny przyjęto 18. Szkoła liczy 175 dzieci. 2 sierpnia 1914 roku. W tym dniu wszyscy modlą się o zwycięskie zakończenie wojny. Wojna i liczne powołania do służby wojskowej są przyczyną tego, że szkoła pustoszeje. Władze szkoły starają się temu zaradzić przez przedłużenie letnich wakacji od 10 lipca do 20 sierpnia. 1 września nauczyciel Kirschner zostaje w zastępstwie wysłany do Trębaczowa, tam z powodu wojny brakuje 2 nauczycieli. Zostaje jednak 27 września powołany do wojska. 24 stycznia drugi i trzeci etat w szkole zostaje zawieszony.

ROK 1915

W marcu decyzją Królewskiego Urzędu drugim nauczycielem zostaje panna Gurtman z wrocławskiego seminarium.
 
Bralin
#2 Drukuj posta
Dodany dnia 22-07-2008 22:33
Postów:
Data rejestracji: 01.01.70

Dlaczego nigdy nie podajecie źródła?! Tylko wtedy można być pewniejszym podawanych informacji. Przynajmniej można je zweryfikować. Jeśli to możliwe, proszę o to, bo po roku-dwóch sami przepisujący nie będą wiedzieli z czego korzystali...
 
Przejdź do forum:
Logowanie
Nazwa użytkownika

Hasło



Nie masz jeszcze konta?
Zarejestruj się

Nie możesz się zalogować?
Poproś o nowe hasło
Monografia Kępna z 1815

Czytaj publikację


bądź pobierz książkę
(ok. 35MB)
Do zobaczenia Efka![0]
Kalendarz

Brak wydarzeń.

Złap nas w sieci NK  FB  BL  TVN24
Ostatnio na forum
Najnowsze tematy
· Leczenie AMD
· Magnesy stolarskie?
· Części samochodowe?
· prezent dla mamy
· Czy miał ktoś proble...
· Prezent dla taty
· Kępno.Węzeł kolejowy.
· Friederike Kempner -...

Losowe tematy
· Gdzie na grzyby?
· Gmina Perzów.
· M.M FESTIVAL
· Jaruzelski - ocena ...
· Związek Inwalidów W...
Najwyżej oceniane zdjęcie
Brak głosów w tym miesiącu
44,376,530 unikalne wizyty