Kępno leży na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, w zachodniej części ziemi wieluńskiej, w województwie wielkopolskim i jest najdalej na południe położonym miastem w województwie. Leży 63 km od Kalisza, 76 km od Wrocławia, 88 km od Opola, 128 km od Łodzi, 145 km od Katowic i 180 km od Poznania.

Nazwa zaczerpnięta została z warunków fizjograficznych odcinka doliny Niesobu, gdzie miasto powstało. Już pod koniec XIII stulecia Kępno jest miastem występującym w dokumentach pod dwiema nazwami: "Longinfort sive Campno".
W 1282 roku podpisując w Kępnie umowę z władcą Pomorza Mszczujem, Przemysł II Wielkopolski nakazał Kępnu wzorować ustawodawstwo miejskie w Kaliszu. Wyżej wspomniana umowa pozwoliła na zjednoczenie w ręku Przemysła II większości ziem polskich i dokonania aktu koronacji, a tym samym przełamania rozbicia dzielnicowego Polski średniowiecznej. W sensie terytorialnym Kępno należało do kasztelani rudzkiej i wraz z nią przechodziło zmienne koleje losu, znajdując się na przemian w obrębie Śląska lub Wielkopolski. Ten stan rzeczy trwał przez całe XIII i większą część XIV stulecia. Miasto w średniowieczu przetrwało tylko krótki okres. Znajdowało się bowiem poza szlakami komunikacyjnymi. Upadek nastąpił także z przyczyn politycznych, wśród których na czoło wysuwają się walki Przemysła II z Henrykiem IV Prawym. Ponowna lokalizacja miasta, tym razem na prawie magdeburskim, nastąpiła w 1661 roku, 2 grudnia, kiedy to starosta wieluński Adam z Rudnik Biskupski wydał przywilej lokacyjny. Powodem lokowania miasta był gwałtowny rozwój ekonomiczny i napływ ludności protestanckiej ze Śląska, wstrząsanego w owym czasie wojnami. Przybysze znaleźli tu azyl religijny oraz dogodne warunki dla działalności gospodarczej. Przywilej gwarantował rozwój praw miejskich, ustalał ramy organizacyjne miasta i swobody jego mieszkańców. Zawiązywały się i rozwinęły cechy: sukienników, szewców, powroźników, krawców oraz cech gmiński czyli wspólny dla wszystkich profesji. Kwitł również handel końmi, wełną i winem. W ślad za protestantami napływała do Kępna ludność żydowska. Otrzymują oni od Marcina Olszowskiego, ówczesnego właściciela miasta przywilej osiedleńczy, nadany 16 maja 1674 roku. Wyznaczał przywilej szczegółowe warunki budowy domów, handlu i rzemiosła. W sprawach sądowych podlegali Żydzi statutom królewskim. Zabezpieczono także w przywileju ochronę ich życia i mienia. W sumie otrzymali całkowitą swobodę handlu i nieograniczonego zbytu towarów. Tak więc pod koniec XVII stulecia ustalił się wielonarodowy charakter miasta. Przetrwał on wraz z ustrojem miejskim w niezmienionej formie do upadku Rzeczypospolitej w 1795 roku. W drugiej połowie XIX wieku powstały w Kępnie liczne organizacje skupiające żywioł polski. Była to odpowiedź na proces germanizacji. Powołano wówczas do życia Towarzystwo Przemysłowców Polskich, Ligę Polską, Bank Ludowy i Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół". Wtedy stało się też Kępno węzłem kolejowym łączącym Wielkopolskę za Śląskiem. Miasto uzyskało połączenia kolejowe z Poznaniem, Kluczborkiem, Wrocławiem i Namysłowem. Mieszkańcy Kępna brali czynny udział we wszystkich zrywach narodowych od 1806 roku do powstania wielkopolskiego. Ostatecznie w 1920 roku miasto znalazło się w obrębie Rzeczypospolitej. Okres międzywojenny to z jednej strony szereg inwestycji miejskich w dziedzinie polepszania stanu sanitarnego, infrastruktury komunalnej, podjęcie elektryfikacji miasta i przygotowanie planów jego rozbudowy, z drugiej zaś to walka z bezrobociem i skutkami kryzysu lat dwudziestych. Działają także w mieście liczne organizacje społeczne: Towarzystwo Czytelni Ludowych, Związek Strzelecki, Bractwo Kurkowe, Chór "Echo", Towarzystwo Upiększania Miasta. Pod względem kulturalnym środowisko kępińskie rozwinęło działalność dość pokaźnie, mimo oddalenia o dziesiątki kilometrów od wielkich miast. Stworzenie kilku bibliotek, regionalnej prasy ("Nowy Przyjaciel Ludu", amatorskie przedstawienia teatralne, działalność koncertowa, to godne odnotowania przykłady. Współczesny obraz miasta, to w dalszym ciągu, zgodnie z tradycją historyczną, ośrodek handlu i rzemiosła. Kępno stanowi centrum "zagłębia meblowego" zlokalizowanego na południu Wielkopolski. W Kępnie znajdują się liczne zabytki świadczące o historii miasta i regionu. Z młodszego okresu epoki brązu pochodzi cmentarzysko kultury łużyckiej położone na tzw. "Górce Wiatrakowej". Badania prowadzone na tym obiekcie dostarczyły ponad 300 pochówków. O czasach średniowiecznych świadczy zachowane grodzisko. Prace wykopaliskowe prowadzone w latach 1978-79 ustaliły jego chronologię. Gród egzystował od II połowy XIII wieku do drugiej połowy XV-tego stulecia. O średniowiecznych korzeniach Kępna świadczy także układ przestrzenny miasta, z rozplanowaniem zabudowy typowym dla tego okresu. Wielonarodowy charakter Kępna ilustrują istniejące w mieście trzy świątynie: kościół rzymskokatolicki, p.w.św. Marcina , kościół ewangelicko-augsburdzki i monumentalna, neoklasyczna synagoga wzniesiona w latach 1815-1816. Domy mieszkalne pobudowano w większości w XIX-tym stuleciu. Tylko kilka domostw zachowało się z okresu wcześniejszego, tj. XVIII wieku m.in. Rynek 26, Stara 6 i 8 oraz Kościelna 2. Jest więc Kępno miastem posiadającym własną historię, pełną frapujących i niejednokrotnie dramatycznych wydarzeń.

Niemcy wkroczyli do Kępna 1 września 1939. Z relacji świadków wiadomo, że pierwszy samochód zwiadowczy wjechał na rynek około godziny 12.30. Parę minut później pojawiły się oddziały wojskowe.
Okupanci zrabowali między innymi dzwony kościelne. W styczniu 1945 r. do Kępna od strony Wieruszowa zbliżyły się wojska radzieckie wypierając stopniowo oddziały niemieckie. Niemcy stawili niewielki opór w okolicy wsi Olszowa jednak został on szybko przełamany i 21 stycznia 1945 r. miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną.
Od 1945 roku następuje dalszy rozwój Kępna. Powstają nowe budowle, szkoły i zakłady przemysłowe. Wokół "starego miasta", stanowiącego centrum, powstają nowe osiedla. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należy do woj. kaliskiego. Powiat kępiński przywrócono 1 stycznia 1999 roku.

Edytowano 1raz, ostatnia edycja 2008-06-04 20:25:03

Poniższy text pochodzi ze strony http://miastokepn...press.com/
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Miasto Kępno

Listopad 29, 2008 in Uncategorized | Tags: baranow, kępno, ostrzeszów, Przyjaciel Ludu Katolickiego, wieruszów | Dodaj komentarz

Kempno, Kempnum, Kempnio, Campno, leży na południe od Ostrzeszowa i na zachód od Wieruszowa, nad Samicą, która w Baranowie nazywa się Janicą a dalej Niesobem, uchodzącym do Prosny. Za dawnych czasów należało do powiatu ostrzeszowskiego, ziemi wieluńskiej, województwa sieradzkiego. Okolica położona 172 m. nad poziomem morza, Kępno samo leży na małem wzgórzu, otoczone bagnami i łąkami.

Grunta dookoła są po większej części płaskie, czasami pagórkowate, nieurodzajne. Że w przedhistorycznych czasach było osadą, świadczą o tem urny, wykopane na wzgórzu około wiatraka przy promenadzie. Znaleziony oszczep z brązu przy wzgórzu Kośmidra, znajdujący sięw muzeum Mielżyńskich, odnosi archeolog Kostrzewski do 2000 lat przed Chrystusem.

W r. 1282 dnia 7 lutego, potwierdza Przemysław II, Przybysławowi, wojewodzie i bratu jego, Pawłowi, kasztelanowi Świeckiemu, dawne nadanie Batkowa i Pakości, a pod dniem 15 lutego t. r. zapisuje Mestwin, książę pomorski Przemysławowi, ziemię pomorską. Odnośne dokumenta wystawione są w Kępnie (Campno).

W r. 1283 poddaje Przemysław Kępno i inne miasta ziemi kaliskiej pod juryzdykcją miasta Kalisza.

Dziedzic wsi Doruchowa, Mikołaj Wierzbięta Langenfort, żołnierz dzielny, który tam wystawił kościół w r. 1403, jest wspomnianym przez Długosza pod tymże rokiem Wierzbięta Kępińskim, herbu Niesobia, chorążym wieluńskim, w twarz ciężko ranionym podczas wyprawy z Witoldem na Smoleńszczyznę 1402. Ten lub inny Mikołaj Kępiński poległ w r. 1451 pod Byczyną, walcząc z Janem Jelczem, który dopuszczał się różnych w Polsce rozbojów.

W r. 1426 czynią podział majątku między sobą bracia Kępińscy: Mikołaj dostał dobra w Województwie Krakowskiem i Sandomierskiem, Wierzbięta zaś dobra Kępno z przyległościami i miasteczko Baranów, Grębanin, Łęka. 1459 Stanisław kanonik Wieluński dziedzictwo swoje Donaborów, Jankowy, Łękę, Kępno i Rzetnią, sprzedał bratu swemu.

W aktach grodzkich ostrzeszowskich znajdujemy pierwszą wzmiankę o Kępnie pod r. 1433. Wierzbięta Kępiński dziedzic Kępna i Baranowa, zapisuje na wsi Rzetni dwie grzywny czynszu altarzyście ostrzeszowskiemu. Długosz pisze pod r. 1455, że Jerzyk Stosz z Olbrachcie morawianin i Jan Świeborowski, polak, udali się do ziemi Wieluńskiej i przebrawszy się po chłopsku, dla pokrycia zdrady poszli do zamku Kępna, dokąd ich wpuszczono, bo udawali, że niosą czynsz należny z roli. Skoro zaś dostali się do bramy, wnet inni z pobliskich kryjówek wypadli, zamek opanowali i starostę jego rycerza Wierzbiętę (Kępińskiego) uwięzili. O czem gdy się burgrabia wieluński dowiedział, zebrawszy czem prędzej lud z okolicznych włości, podstąpił pod zamek kępiński, ścisnął go oblężeniem, i przeciął nieprzyjaciołom zewsząd dowóz żywności. Jan także, arcybiskup gnieźnieński i Jan, biskup wrocławski, przebywający podówczas w Uniejowie, posłali swoją czeladź dworską dla poparcia większą siłą oblężenia. Wybiegli i mieszkańcy miast pobliższych a nawet wielu z drobnych miasteczek. Gdy wreszcie doniesiono o tem królowi, wysłał Stanisława Ostroroga, wojewodę kaliskiego i Jana Zarembę, starostę wieluńskiego, ze zebranym pocztem rycerstwa na pomoc oblegającej drużynie. Pospieszyli obaj do zamku; ale chociaż nieprzyjaciel ściśniony był prawie ostatecznością, tak, że mu przychodziło albo z głodu ginąć albo poddać się przemocy, obawiając się wszelako, żeby Jerzyk Stosz nie przybył, jak wieść niosła, z swoim ludem oblężonym na odsiecz i wojna nie przeciągła się dłużej, woleli przestać na oswobodzeniu warowni od nieprzyjaciela i dozwolić mu wyjść z zamku z całym zasobem.

Około r. 1660 znaleźli schronienie w Kępnie wydaleni z Milicza na Śląsku rzemieślnicy wyznania augsburgskiego. Dia nich uzyskał następnego roku dziedzic Kępna przywilej lokacyjny i nadał im różne prawa.

Sejm z r. 1661 potwierdza dany Adamowi z Rudnik Biskupskiemu, staroście wieluńskiemu, przywilej w r. 1660 na założenie miasteczka Kępna, które się później przez handel ze Śląskiem znacznie podniosło. Odtąd zaczyna upadać stare miasteczko Baranów. W roku 1664 stanął tu zbór protestancki, a w roku. 1684 odebrał go dziedzic Kępna, Marcin Olszowski i wystawił w miejsce zboru kościół katolicki parafjalny p. tyt. św. Marcina dla miasta i wsi Osiny i Krążkowy, które należały dotąd do parafii baranowskiej. Księgi kościelne sięgają do roku 1686.

W roku 1691 królewicz Jakub Ludwik Sobieski spotkał się pod Sycowem z narzeczoną swoją, Elżbietą-Jadwigą-Amalią, księżniczką Neuburg i przez Kępno odbył następnie swą podróż do Warszawy. W Kępnie odbyła się uroczystość zawieszenia mu orderu złotego runa przez księcia holsztyńskiego.

Przez Kępno szła droga pocztowa z Wrocławia do Warszawy na Syców, Wieruszów, Widawę, Piotrków. Rawę, Mszczonów. Od r. 1722 przyjeżdżała poczta z Warszawy do Wrocławia we wtorek i sobotę a odchodziła do Warszawy we wtorek i piątek, odległość wynosiła 51 mil.

27 września 1691 — pożar zniszczył Kępno. Spaliły się księgi miejskie, które spisywano po niemiecku. Dopiero w pierwszym dziesiątku XVIII wieku zaczęto spisywać je po polsku jako odwet za zdradę protestantów kępińskich.

W roku 1705 Wiktor Olszowski, dziedzic Kępna, zapewnił protestantom wolne wyznanie, a Karol XII, król szwedzki wystawił im osobny w tej mierze przywilej, o co go protestanci w Rawiczu prosili.

Roku 1708 i 1710 panowało tu morowe powietrze;

Roku 1718 prześladowano protestantów i zburzono ich dom modlitwy, mszcząc się za to, że dopuścili się zdrady na rzecz Karola XII,

W 1730 roku założono w kościele parafialnym altarją Opatrzności Boskiej i zaprowadzono Bractwo;

W roku 1772 opłacała synagoga kępińska 1758 złp. pogłównego;

Roku 1798 i 1799 przebywali tu konfederaci Barscy; 4 poległych konfederatów pochowano w Remiszówce, gdzie do ostatnich czasów stał krzyż na wspólnym grobie.

Wystawiono w r. 1779 nowy kościół luterski na gruncie przez Józefa Neugebauera

darowanym. Przy introdukcji, która się odbyła dnia 6. kwietnia 1779, przemówił Jan Wacław

Sassadius z Sycowa po polsku, a Jan Kutsch, pastor z Byczyny, po niemiecku.

W roku 1852 spalił się kościół protestancki, który odbudowano. Protestanci są przeważnie, zwłaszcza po wsiach pochodzenia polskiego.

Roku 1856 wychodziło w Kępnie czasopismo ..Przyjaciel Ludu Katolickiego” pod redakcją ks. Fabisza, dziekana z Baranowa. W r. 1913 utworzyło się towarzystwo udziałowe, które kupiło dom od Banku Ludowego, pobudowała drukarnię i wydaje pismo ,,Nowy Przyjaciel Ludu”.

Dzisiejszy wspaniały kościół parafjalny w stylu barokowym zbudowano staraniem ks. prob. Ignacego Nowackiego w r. 1911 przeważnie z funduszu zebranego z legatu ks. Alojzego Grzybowskiego, który testamentem 1830 kościołowi zapisał folwark obszaru 70 mórg na pobudowanie nowej świątyni. Na łuku tryumfalnym w kościele widzimy fresk Królowe Świętych Polskich”, dzieło artysty Tadeusza Popiela z Krakowa. Po-dziwienia godne są nowe organy, zawierające 27 rejestrów i przeszło 2000 piszczałek. Tuż przy Domu Katolickim w pięknym zakątku postawiono w małym ogródku śliczną grotę Matki Boskiej z Lourdes.

Do znaczniejszych gmachów należy państwowe gimnazjum, 7 klasowa szkoła powszechna, Dom katolicki, który za czasów niewoli był ogniskiem oświaty narodowej, dom Banku Ludowego, starostwo. Piękny jest park miejski, utrzymywany przez „Stowarzyszenie ku upiększeniu miasta. Nadto posiada Kępno młyn parowy, 4 tartaki, 2 cegielnie, 2 fabryki wódek, 3 fabryki mebli, fabrykę wyrobów słomianych itd. Cały handel produktami rolnymi jest w rękach polskich. Pozatem handel skórami, wielki eksport węgla z Górnego Śląska znajduje się w polskich rękach.

Rozmaite Stowarzyszenia kulturalne, charytatywne, gimnastyczne jednoczą mieszkańców w pracy ku dobru jednostek i ogółu.

W końcu 17 wieku było w Kępnie 228 domów mieszkalnych, 15 krytych dachówką, a mieszkańców 2655, żydów 1308. Rzemieślników było: szewców 52, krawców 43 (27 żydów) 30 kuśnierzy (28 żydów) 22 sukienników, 13 płócienników, 16 rzeźników, 8 piekarzy, 2 młynarzy, 8 producentów okowity, 1 piwowar, 9 kowali, 8 stelmachów, 5 powroźników, 5 rękawiczników, 3 stolarzy, 3 farbiarzy, 2 złotników (żydzi), 1 zegarmistrz, 1 introligator, 1 cukiernik, 33 innych rzemieślników, także 8 muzykantów (żydzi), i 1 lekarz (żyd).

W roku było domów było mieszkańców

1811 - 355 3598

1816 - 355 4192

1837 - 355 6156

w tem chrześcijan 2680, żydów 3476

1843 - 387 6244

1858 - 387 5822

1861 - 387 5909

1871 - 387 6030

w tem ewangielików1387, katolików, żydów 2441

1875 - 387 6267

1880 - 387 6168

Podług spisu ludności w r. 1910 w Kępnie było 6400 mieszkańców i to katolików 3882, ewangielików. 1779, żydów 789. Podług narodowości było Polaków 3438, a Niemców 2942, w całym powiecie było Polaków 30697, Niemców 5933. Według spisu ludności z dnia 30 września 1921 było w Kępnie mieszkańców 6285, w tem Polaków 5578, Niemców 562, Żydów 145, a budynków 504.

tekst mikehopfena przeklejony stąd: http://kepno.net/kepno/index.htm
końcówka z wikipedii

tekst Mustav w oryginale tutaj: http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=15017&from=publication - Ksiądz J.Janiszewski "Powiat kępiński"z 1928r.

Dokument w formacie PDF Ksiądz J.Janiszewski "Powiat kępiński"z 1928r. w dziale pliki

świetna robota, gratulacje